Panta mynd Notkunarskilmálar

Upptökutæki Vaxspólutæki / Hreinsitæki

1900 - 1930

Varðveitt hjá

Byggðasafnið Skógum

1877 var Edinson að gera tilraunir með að taka upp hljóð á vaxborinn hólk og spila það til baka. Honum tókst að fullkomna tækið. Hann notaði svipaðan hljóðnema og Bell, enda voru þeir báðir búnir að þróa frumgerð af kolkorna hljóðnema sitt í hvoru lagi fyrir símtæki. Edinson kallaði tækið Phonograph. (Hljóðritari). Hann fékk einkaleyfi 24. desember 1877. Síðan liðu nokkur ár þar til hafin var framleiðsla til almennra nota á Vaxspólutækjunum. Það er svo árið 1896 sem framleiðsla hefst á tækjum og vaxspóluhólkunum. 1901 eru komnir betri hólkar með lengri upptökutíma. Tækin og spólurnar voru framleidd í fjöldamörg ár. Ríkisútvarpið notaði þessi tæki lengi vel eftir stofnun þess 1930. Danska útvarpið sendi d.d. jólakveðjur á vaxhólkum til Íslands skömmu fyrir 1950. Þessi tæki komu frá RUV. Afspilunartækinu var bjargað úr geymslum RUV 1922 þegar þær voru rýmdar en hreinsitækið var komið áður í geymslu Skógarsafns. Framleiðandi: National Phonograph Company USA Riðstraumstæki: 110 - 220 volt Hollvinafélag um sögu útvarpstækni á Íslandi bjargaði miklu magni tækja úr geymslum RUV bæði í útvarpshúsinu í Efstaleiti 1 og Langbylgjustöðinni á Vatnsenda sem átti að verða safn. Þetta tæki er úr því safni Heimild: Sigurður Harðarson rafeindavirki