Fjallkona
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Uppdráttur eftir Helga Magnússon sem hann gerði eftir Fjallkonumynd J.B. Zweckers, sem gerð var fyrir atbeina Eiríks Magnússonar bókavarðar í Cambridge.
Úr dánarbúi Matthíasar Þórarsonar þjóðminjavarðar:
Prentmynd af uppdrætti, sem Helgi Magnússon gerði eftir fjallkonumynd J. B. Zwecker (sem gerð var fyrir atbeina Eiríks Mangússonar).
Eftir ítarskrá Halldórs J. Jónssonar:
Prentmynd (klisjuprent), 23,7 x 13,5 cm.
Frumm.: J. B. Zwecker / Helgi Magnússon.
Prentun: ..........Horstenbeck, 15 rue de ......Paris (?).
Myndartexti: „Frumdregin af J. B. Zwecker, að fyrirsögn Eiríks Magnússonar. Þessi stækkaði eftirdráttr eftir Helga Magnússon.“ „Fjallkonan.“
Úr db. Matthíasar Þórðarsonar, skráð 9. 07. 1962.
Fol.
Gamlar þjóðlífsmyndir, mynd 152:
Árið 1866 kom út í Lundúnum seinna bindið af enskum þýðingum Eiríks Magnússonar og G.E.J. Powells á íslenskum þjóðsögum. Framan við var hin alkunna Fjallkonumynd, sem Benedikt Gröndal tók síðar í heimildarleysi upp í þjóðhátíðarspjald sitt árið 1874.
Upphaflega fjallkonumyndin var hinsvegar gerð af þýskum málara að nafni J.B. Zwecker eftir fyrirsögn Eiríks Magnússonar, sem lýsir táknum hennar svo í bréfi til Jóns Sigurðssonar 11.apríl 1866.
Konumyndin á að tákna Ísland, því hefur hún ískórónu á höfði, sem eldar gjósa upp úr. Á öxl hennar er hrafninn, Íslands einkennilegasti fugl, Óðins forni vin og skáldanna eftirlætisgoð, fréttafugl mikill og margkunnugur. Yfir sjónum flögrar már, en yfir brimsævi tíma og sögu berast rúnakefli að landi eða upp í fang konunni, og hefur hún þegar náð einu þeirra. Þetta átti svo sem að vera symbolum (tákn) bókmenntalandsins og sögulandsins okkar. Yfir er nótt og stirndur himinn og máninn uppi. Á bak við eru fjöll, tunglroðin á eggjunum.
Þennan stækkaða eftirdrátt, sem hér er birtur, gerði Helgi nokkur Magnússon, hálfbróðir Eiríks, sem stundaði listnám í Lundúnum 1874-79.
Mörgum hefur reyndar þótt sem þessi Fjallkona Zweckers bæri nokkurn svip af Viktoríu Englandsfrottningu, sem um þetta leyti mátti vissulega kallast Drottning með stórum staf í Evrópu.
(Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 4.3.2011)
Aðrar upplýsingar
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: Lpr-1910
Stærð
23.7 x 13.5
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Ljós- og prentmyndasafn (Lpr)
Flokkun
Efnisorð / Heiti
Myndefni: Fjallkona
Heimildir
Árni Björnsson og Halldór J. Jónsson. Gamlar þjóðlífsmyndir. Reykjavík, 1984.