Skákborð
1972
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Skákborðplata (skákborðsplata) úr grjóti. Platan var smíðuð í Steinsmiðju Sigurðar Helgasonar fyrir skákeinvígið milli þeirra Boris Spassky og Robert Fischer (Bobby Fischer) í Laugardalshöll árið 1972 (svonefnt „Einvígi aldarinnar“). Reitirnir eru hvítir og dökkgrænir, yrjóttir. Hver þeirra er 6,4 x 6,4 cm að stærð. Dökku reitirnir eru úr slípuðu íslensku gabbrói sem tekið var úr Vestrahorni, en þeir hvítu eru úr innfluttum marmara, þar eð nógu ljóst eða hvítt berg fannst ekki hér á landi. Þeir eru límdir á steinplötu (úr slípuðu grágrýti?). Skákborðplatan var hins vegar aldrei notuð í einvíginu því Fischer þóttu reitirnir of stórir. Einhvern tíma hefur platan brotnað í tvennt um miðju og verið límd saman. Annars er hún í mjög góðu ástandi.
Í fréttatilkynningu frá Þjóðminjasafni Íslands þann 15.3.2012 segir:
„Merkt taflborð afhent Þjóðminjasafni Íslands.
Í tengslum við hádegisfyrirlestur Helga Ólafssonar stórmeistara, þriðjudaginn 13. mars sl., um einvígi þeirra Bobby Fischers og Boris Spasskys um heimsmeistartitilinn í skák árið 1972, afhenti Guðmundur G. Þórarinsson Þjóðminjasafni Íslands steinborð til varðveislu sem smíðað var í tilefni af „Einvígi aldarinnar“. Í sumar eru 40 ár liðin frá því að skákeinvígið var háð í Reykjavík, en það vakti, sem kunnugt er, gífurlega athygli um allan heim.
Það var draumur Skáksambands Íslands að teflt skyldi á plötu úr íslensku grjóti. Svörtu reitirnir eru úr gabbrói frá Vestra-Horni, en ekki fannst nógu hvítt íslenskt berg svo hvítu reitirnir eru úr innfluttum marmara. Smíði þessarar plötu vakti þjóðarathygli en hún var aldrei notuð, því Fischer hafnaði því að tefla á borðinu þar sem reitirnir væru of stórir. Platan var smíðuð í Steinsmiðju Sigurðar Helgasonar. Stjórn Skáksambandsins færði Guðmundi borðið að gjöf á sínum tíma fyrir hans mikla starf að einvígishaldinu, sem hann var forsvarsmaður fyrir.
Taflborðið verður til sýnis í Þjóðminjasafni Íslands frá og með laugardeginum 17. mars á sýningunni „Einvígi aldarinnar. Fischer og Spassky – 40 ár“ sem nú stendur í safninu.“
Hér í skjalinu fylgja tvær myndir frá afhendingu skákborðsins í Þjóðminjasafninu. Á myndunum eru Margrét Hallgrímsdóttir Þjóðminjavörður sem tók við borðinu fyrir hönd safnsins, Guðmundur G. Þórarinsson, gefandi skákborðsins, og Helgi Ólafsson stórmeistari í skák.
Aðrar upplýsingar
Ártal
1972
Safnnúmer
Safnnúmer B: 2012-10
Stærð
51.7 x 51.7 x 2.6 cm
Lengd: 51.7 Breidd: 51.7 Hæð: 2.6 cm
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Skákborð