Til baka í leit
Veistu meira?

Jólasería, jólaljósasería

1934
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Jólaraðljós. Serían er úr búi foreldra gefanda sem bjuggu í Austurstræti 14. Þau voru Jóhann Ásmundsson umsjónarmaður og Hildur Jóhannesdóttir. Hún var keypt árið 1934 í Raftækjaverslun Júlíusar Björnssonar í Austurstræti 12. Hún er þýsk af gerðinni OSRAM. Perurnar (13 hvítar, 2 gular og ein bleik) eru sennilega ekki upprunalegar en gefandi álítur að þær sem nú fylgja séu líkar þeim upphaflegu. Þetta er sennilega með elstu jólaseríum hérlendis. Saga seríunnar er nánar rakin í greinargerð sem fylgdi með á A4 blaði: Varðar jólaraðljós af gerðinni OSRAM frá árinu 1934. Meðfylgjandi jólaljósasería er úr búi foreldra minna Jóhanns Ásmundssonar, umsjónarmanns og Hildar Jóhannesdóttur, en þau bjuggu á árunum 1928-1938 í Austurstræti 14. Serían mun hafa verið keypt á árinu 1934 í Raftækjaverslun Júlíusar Björnssonar, Austurstræti 12. Hún er þýsk af gerðinni OSRAM. Tilefni kaupanna var að á jólum 1933 kveikti kerti í skreytingu á jólatréi sem stóð á borði í stofunni í Austurstræti. Tréð var gert úr sívölum spýtum er vafnar voru með grænum pappír skreytt pappírspokum og bómull og því mjög eldnæmt. Fyrir snarræði bróður míns sem þá var ný fermdur varð forðað stærra slysi. Ég minnist að margt vina- og skyldfólk foreldra minna talaði mikið um að jólin yrðu ekki eins hátíðleg þegar "lifandi ljós" vantaði á jólatréð. Það hljóð breyttist á næsta ári þegar mikla slysið varð á jólatrésskemmtun í Keflavík. Þá og á allra næstu árum þar á eftir voru mjög margir sem fengu sér rafmagnsljós á jólatrén. Ég minnist aðeins kertaljósa á jólatré hjá einni fjölskyldu fram yfir stríðsár, en það var hjá föðurbróður mínum, en eiginkona hans var sænsk og hélt fast í marga sænska jólasiði. Þegar við hjónin hófum sjálfstæðan búskap á árinu 1954 gaf móðir mín mér seríuna en hún var þá orðin ekkja og bjó ein. Árið 1965 fluttum við til Danmerkur og bjuggum þar til 1969. Fylgdi serían okkur út. Á fyrstu jólunum og æ síðan meðan við vorum úti keyptum við svo stór grenitré að serían var of lítil fyrir trén. Keyptum við þar aðra seríu til viðbótar. Notuðum við þær saman til jólanna 1968, en jólin 1969 héldum við hér heima og þá dugði okkur danska serían því nú var tréð minna og dýrara. Sú gamla hefur ekki verið notuð síðan. Á þeim árum sem hún var notuð var að sjálfsögðu skipt um perur. Ég tel víst að engin upprunaleg pera sé enn á sínum stað en þær voru allar hvítar. Á stríðsárunum minni mig að eitthvað hafi þurft að gera við hana, vegna þess að þá var ekki hægt að fá réttar perur. Einu sinni eftir að hún kom í vörslu okkar hjónanna þurfti að gera við hana og það var bróðir konunnar er var rafvirki sem það gerði. Og þá voru settar í hana perur sem voru mjög líkar þeim upprunalegu.

Aðrar upplýsingar

Ártal
1934
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer B: 1995-245
Staður
Staður: Hábær 38, 110-Reykjavík, Reykjavíkurborg
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti

Upprunastaður

64°6'57.6"N 21°48'9.6"W