Kistill, + hlutv.
1700 - 1750
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Kistill úr eik, l. 49,5, br. 39,2, h. 36,6 undir lok, en með því er hún jöfn breiddinni. Í lokinu er hólf með loki á að neðan, 36,4 x 25,4 cm. að st. Við vinstri gafl er handraði með loki yfir, læstur með eins konar vjelalæsingu: skal draga til standinn í skránni. Neðri hluti kistilsins er með loki í framhlið hans. Neðri hlutinn skiptist í efri og neðri deild. Í efri deild er skotald: í neðri deild eru 3 hólf og er skotald, 9,2 að br., í því sem er lengst til vinstri, en hin 2 eru nú auð og tóm, jafnstór bæði: fyrrum hafa verið skotöld í þeim og. Litla skotaldið er sundurhólfað með 2 þverfjölum: miðhólfið er 15,8 að l.: hin minni og jöfn. Miðhólfinu er neðst skipt í tvent með fjöl, sem er langsum. Á göflum eru stórar járnhöldur með skrautverki. Kistillinn er með járnlömum, skrautlausum, nema lokið yfir hólfinu í yfirlokinu er með miklum skrautlegum lömum. Skrárnar eru með skrautlegu verki og járnkrókur, með gagnskornum spaða, sem er neðaná lokinu og gengur út í bakhliðina þegar kistlinum er lokað. Á öllum brúnum eru járnbútar og járnbönd þversum efst. Sömuleiðis er lokið með járnbeitum á öllum röndum og járnböndum þversum og langsum svo að þau mynda kross á miðju loki: er efra bandið þar gagnskorið og sett látúnsþynna undir. Enn fremur hafa verið á hliðum, göflum og loki mjó járnbönd og þunn, negld á þjett, svo að smárúður voru eptir á milli: þessi bönd eru öll af en förin eptir þau sjást. - Lyklarnir eru með gagnskornum og gröfnum koparhandföngum: er hvor að sinni skrá. Aðalskráin er með 3 læsingarjárnum. Kistillinn er sýnilega eptir vanan smið og hefur allur verið vandaður og vel gerður. Hann virðist muni vera útlendur, og þá sennilega frá Kaupmannahöfn, og frá fyrri hluta 18. aldar. Hann hefur verið ætlaður til að geyma í honum peninga, skjöl og aðra verðmikla muni. Í lokhólfinu eru enn, og hafa sjálfsagt lengi verið, 2 skjöl geymd: annað er kvittun, undirrituð af Þórði Hákonarsyni á Sjávarborg 20. Maí 1736, fyrir þrettán ríksdölum, sem Þorlákur Marcússon hefur greitt honum vegna Arngríms lögrjettumanns Thómassonar uppí andvirði 20 hundraða í Sjávarborg, - og ennfremur F. 50 álnum á landsvísu, er sami hefur greitt sömuleiðis: hitt er brjef frá Sigurði byskupi Stephánssyni, dags. á Hólum 8. okt. 1792, sent Pjetri presti Pjeturssyni á Miklabæ með peningum til Pjeturs, þá uppgjafaprests frá Tjörn, Björnssonar, föður sjera Pjeturs á Miklabæ. Er það brjef með innsigli byskups, S á logandi arni, ber brjefið þess ljósan vott að það hefur legið mjög lengi, líklega frá því fyrsta, í þessu hólfi. Enn fremur eru nú í hólfinu 2 samföst blöð úr skrifuðu sálma- og bænakveri í litlu broti, og samanbrotið grápappírsblað, svo að myndað er með því smákver með 4 blöðum: eru á 4 síðum í því galdrastafir og fyrirsagnir með rúnum.* - Dótturdóttir Jóns háyfirdómara Pjeturssonar, prests á Miklabæ, Pjeturssonar, Þóra Guðmundsdóttir, kona gefanda átti síðast kistil þennan og mun hafa fengið hann hjá ekkju Jóns Pjeturssonar, ömmu sinni. - Ljet frú Þóra (Minna) Hermannsson fága kistilinn nokkuð og strjúka á hann gljákvoðu (politur). - Hann er gerður mátulega hár til að sitja á, að álagðri sessu.
Ásamt galdrastöfunum má m.a. lesa úr rúnum eitthvað á þessa leið:
sato oreba oreba
tenat obera rotas
[þetta á augljóslega að vera hið fræga "sator arepo" en er hér með allnokkrum stafsetningarvillum]
klibtu þenan staf a hest
þinn han varnar allri
hrosabesti
kvenn stafir
rist þennan staf
a bli_lotu med
sekulstali
Aðrar upplýsingar
Ártal
1700 - 1750
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 7983
Safnnúmer B: 1919-232
Stærð
49.5 x 39.2 x 36.6 cm
Lengd: 49.5 Breidd: 39.2 Hæð: 36.6 cm
Staður
Núverandi sveitarfélag: Reykjavíkurborg, Reykjavíkurborg
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Kistill, + hlutv.