Standklukka
1770
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Standklukka gömul
með gang - og slag-verki, pendulverki, gengur sólarhring og hefur að eins
1. vísi, tímavísi. Verkið er úr járni og kopar, lóð úr blýi, fremur smá.
Skífan úr járni, máluð rauð, ferhyrnd og með bogayndaðri burst efst, sem
á er plata úr tini með grafinni áletrun á : S: Schmidt - Oxbüll - MDCCLXX.
Á miðri skífunni er tinkrans með svörtum, rómverskum tölustöfum og stundarfjórðungsstrikum
innst. Innaní honum er látúnsskífa, grafin með bogalínum sem mynda tigla,
og fyllir hún út í tinkransinn. Vísirinn er og úr látúni og er með gagnskornu
verki. Umhverfis kransinn eru á öllum hornunum tinhorn í skélstíl, steypt,
gagnskorin og gylt með bronzi-lit: sömuleiðis tinplata á burstinni, hún
er aðallega sporöskjulöguð og kynjafiskur hjá. Klukkan var allmikið ryðguð
og skemd, er hún var gefin safninu, en hefur nú verið endurbætt og skífan
máluð: gengur klukkan nú vel. Hún hefur og verið sett í klukkukassa, sem
Magnús úrsmiður Benjamínsson í Reykjavík gaf safninu til þess. Sá kassi
er af annari gamalli klukku, var mjög skemdur, en hefur einnig verið endurbættur
og málaður síðan með skrautmálningu af Kristjáni málara Andrjessyni í
Reykjavík. Kassinn er 213,5 cm. að h. br. 35,5 um hausinn og 40 um fótinn
( sem er nýr) en annars 32 um alt miðbikið og er hurð fyrir því, 22,7 að
br. og 107,5 að l. Í henni hefur fyrrum verið tigulmynduð rúða á móts við
pendul-kringluna, en er spjald í rúðuopinu. Í hausnum er stór rúða í hurðinni,
sem er að öllu leyti ný, og minni rúða í hliðunum: er önnur þeirra gömul.
Tinkransinn á skífunni er 21 cm. (8) að þverm.: skífan er 25,2 að br. og
33,7 að l., upp á miðja burstina. Vísirinn 8,7 að l., 6,5 frá miðjum ásnum.
Jón Jónsson lektor á Bessastöðum átti fyrrum þessa klukku og síðar Kjartan
prófastur Einarsson í Holti undir Eyjafjöllum, og þau frú Kristín Sveinbjarnardóttir,
er nú gaf hana safninu.
Aðrar upplýsingar
Ártal
1770
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 8278
Safnnúmer B: 1921-42
Staður
Staður: Bessastaðir, Jörð, 225-Garðabæ, Garðabær
Sýningartexti
Stundaklukka með verki frá 1770,
fyrrum í eigu Jóns Jónssonar lektors á Bessastöðum, d. 1860. Kassinn tilheyrir
klukkunni ekki í upphafi.
8278
Stundaklukka með verki frá 1770.
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Standklukka
Upprunastaður
64°6'22.7"N 21°59'35.3"W