Skápur

Varðveitt hjá

Skápur, gamall, úr furu, með útskurði. Hann er ferhyrndur og upphár, smíðaður úr all þykkum fjölum og negldur saman með trétittum og járnnöglum. Í framhlið eru fjórar fjalir. Efst liggur brík þversum, efri endi á gátt, og er fjöl þessi breiðust, en tveir hlýrar sitt hvorum megin og að neðan önnur þverfjöl. Skagar bríkin all hátt upp og endar ná út fyrir. Gerður er útskurður á skápinn að framan, fangamark, nafnáletrun stenzt á við skápbotn. Ytri brúnir hlýranna hjá gátt falla að brúnum hliða. Aftan framþils er umgerð úr fjórum fjölum, og í baki tvær lóðréttar fjalir. Þrjár hillur eru í skápnum. Hurð vantar. Mest h. við miðju að framan, um 1 m 11.5 sm, br. mest við bríkina ofan dyra, um 58.5 sm, hún hæst við miðju, og h. um 17.1 sm mest. Stafirnir við gætt um 81 sm á l., sá, sem er hægra megin, 12.4 sm á br. mest, hinn tæpl. 12 sm. L. undirbríkar nál. 55 sm og mest br. um 13 sm. Dýpt skápsins, mælt við gætt, mest um 27.5 sm. H. við hægri hlið tæpl. 1 m 7 sm, en mest br. um 24.5 sm, vinstri hliðin um 1 m 7.7 sm á h., og br. öll um 24.3 sm, fjalir í baki misbreiðar mjög, en nær jafn langar, h. öll 1 m 5.8 sm, br. hægri fjalar 34.4 sm, hinnar 14 sm, í þekju og botni eru fjalir um 50 sm á l., br. 22-23 sm. Yfirbríkin þykkust fjala í skáp þessum og þ. mest um 3.7 sm, en annars staðar er þ. all mjög innan við eða um 3.5 sm. Skör við bríkina um 9.5 sm, við hægri hlið tæpl. 4 sm mest, og h. jöfn til vinstri, við bakið um 2.4 sm mest. Hjá botni er tæpl. 2.5 sm há skör, og mest h. við hægri hlið, til vinstri er h. 2 sm mest, og við bak nál. 1.4 sm. Gert er úrtak við brún baks að ofan frá horni. Reknir eru gildir viðarnaglar á helztu samskeytum, þá eru í skápnum miðlungs stórir naglar úr tré og loks (?) allir smáir. Járnnaglarnir eru og misstórir. Hillur eru úr einni fjöl hver. Efsta bilið 23.5 sm að framan, efra miðbil 23 sm, neðra miðbil um 21.5 sm, en frá neðstu hillu að botni eru tæpl. 24 sm mest. Fest er hillum með trétittum og járnnöglum og neglt frá framþili og hliðum báðum. Á efri helmingi bríkar skreyti og fangamark, en hinum neðri gerð áletrun í einni línu og ofan hennar og neðan samhliða rákir með mjóum rimum á milli. Lágt upphleyptur skurður og rist. Efst og í miðju blasir við harla einkennilegt mannsandlit, sem snýr beint fram, munnur mjög víður, sveigður, og vita munnvik upp, vængir á báða vegu. Neðan við getur að líta fangamarkið á lækkuðum (?) reit, stuðull á hvora hönd og í brún ofan við gerðir þrír bogar. Á miðju reitsins stafirnir T og O, lágt upphleyptir, og er T þrætt gegnum O, sem er helmingi lægra og á staf miðjum, þetta upphafsstafir í nafni eiganda, Þórarins Oddssonar, að því er ætla má. Sitt hvorum megin á fjöl eru gerð tvö ljón á hlaupum, bæði eins, og er séð frá hlið, höfuð vita inn. Áletrun í ferhyrndum og ílöngum reit, og stendur: Thorarinn / Odds / s / a / skapinn. Upphafsstafir, lágir yfir flöt, og lóðréttir stuðlar milli brúna d...? Lóðréttar, samhliða rendur grafnar til skrauts utan á hlýra og hliðar. Hjarasprotar úr járni, tveir, mjóir og þunnir borðar, eru settir á hægri hlýrann að framan og við gáttina, en beygt auga á endana, sem inn vita, og ná þeir fram fyrir gáttina, en beygt auga á endana, sem inn vita, og ná þeir fram fyrir brún. L. efri sprota um 7.4 sm, hins um 7.8 sm, en br. beggja 2.2 sm. Fest er þeim með tveimur nöglum. Ofan við og neðan má sjá för eftir sams konar járn, og hafa þau verið stærri. Hinum megin er skarð eftir skrá eða loku innan á brún og við miðju. Grunnt úrtak upp í bríkarbrún ofan gáttar og næstum horna á milli. Tálgaður er breiður hræll í miðhillu að framan og víðar má sjá tekið úr við brúnir. Svartur grunnur undir ?....inu, framan á hlýrunum svartar, bugðóttar rákar, og fleira litleifa að sjá. Skápurinn er hrörlegur mjög, gisinn, fjalir ekki vel fastar allar, sumar undnar, í þær stórar sprungur og all víða minni háttar rifur, kvarnazt hefur úr við brúnir, viðurinn fúinn og dökkur, flekkir á, kámur og rispur, ryð á járni. Mun vera frá Litladal í Skagafirði. Sbr. skápa frá 17. öld á safninu.

Aðrar upplýsingar

Gefandi: Árni Sveinsson

Efni

Lífræn efni, Viður, Fura

Safnnúmer

Safnnúmer A: 15507 Safnnúmer B: 1954-140

Stærð

111.5 x 58.5 x 0 cm Lengd: 111.5 Breidd: 58.5 Hæð: 0 cm

Staður

Staður: Litli-Dalur, Skagafjörður

Aðfangategund

Munir

Undirskrár

Undirskrá: Munasafn

Efnisorð / Heiti

Efnisorð: Skápur

Upprunastaður

65°26'20.1"N 19°14'59.0"W