Altaristafla
1725 - 1775
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Úr aðfangabók:
Altaristafla úr tré: umgerðin er með sléttum, gyltum listum og öðrum strikuðum bláum, en að öðru leyti rauð: yfir töflunni er rauð bust með strikuðum listum undir bláum og gulum og ferhyrndir stöplar með samskonar listum til beggja hliða og ofan á mæninum: undir bustinni er máluð rós, sem breiðist út til beggja hliða úr urtapotti. Taflan sjálf er gerð af 2 sléttum fjölum og er þar á neglt fornt krossmark úr tré: líkneskið er málað gráleitt með blárri þyrnikórónu á höfði og bláum linda um mjaðmir, en krossinn er svartur og með hinni venjulegu yfirskript INRI á hvítu spjaldi: efri hluti töflunnar, sem krossmarkið er á, er blár og þar á málaðir 2 urtapottar, sinn til hvorrar hliðar krossmarkinu, og náttúrleg blómstur upp af: þar fyrir neðan er taflan hvít og þar á stendur með gotnesku letri: Fyrer vorra misgiÝrda saker er han (innsk. skr.: strik yfir n) særdur ¦ og fyrer vorra synda saker er han (innsk. skr.: strik yfir n) lemstradur ¦ hegningen (innsk. skr.: strik yfir n) hun liggur a hÝnum uppa þad vilr hef ¦ dum fridin (innsk. skr.: strik yfir n) og fyrer hans beniar erum vier heilbrigder vordn? ¦ Esaias 53. v. 8. Taflan sjálf mun eigi vera eldri en frá miðri 18. öld. Frá Torfastaða kirkju í Biskupstungum. -Lík tafla er á Úlfljótsvatni og önnur eins og hún var fyrrum í Þingvalla kirkju, en þá töflu keypti mrs. Leith fyrir 12 (?) krónur. MÞ.
Kirkjur Íslands (texti: Þór Magnússon):
Í vísitasíu prófasts 20. júní 1805 segir: „Brík yfir altari af gömlu billedhuggerverki er af prestinum gefin kirkjunni.“ Í vísitasíu Steingríms biskups Jónssonar 17. ágúst 1829 er taflan skráð: „Lítið crusifix yfir altari með leturspjaldi undir.“ Og enn segir í vísitasíu prófasts 12. október 1848: „Krossmark er yfir altari, sett á brík málaða og letursetta.“ Sr. Magnús Helgason seldi safninu töfluna fyrir hönd kirkjunnar árið 1894 [...]. Hún er greinilega máluð af Ófeigi Jónssyni listamanni í Heiðarbæ, en lík tafla eftir hann er í Úlfljótsvatnskirkju og tafla er einnig eftir hann í Þingvallakirkju.
Altarpiece from Torfastaðir Church, painted by Ófeigur Jónsson, with old crucifix in the centre, probably of medieval date. Height 133 cm.
(Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 3.2.2011)
Aðrar upplýsingar
Ófeigur Jónsson, Hlutinn gerði
Ártal
1725 - 1775
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 4048
Safnnúmer B: 1894-91
Staður
Staður: Torfastaðakirkja, Kirkjan, 806-Selfossi (Reykholt), Bláskógabyggð
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Altaristafla
Heimildir
Þjóðminjasafnið - Svona var það. Byggt á Leiðarvísi fyrir Forngripasafnið frá 1914 eftir Matthías Þórðarson. Reykjavík, 2003.
Kirkjur Íslands, 3.bindi. Ritstjórar: Árni Björnsson, Þorsteinn Gunnarsson. Reykjavík, 2002.
Upprunastaður
64°10'38.5"N 20°29'59.4"W