Samfella

1796

Varðveitt hjá

Úr aðfangabók: Samfella úr bláu klæði, vönduðu, brydd með rauðu silki að neðan og beggja vegna á fordúknum að svuntunni. L. 95,5 cm., með strengnum, sem er 2,5 cm. Fordúkurinn er 74 cm. að br., bakdúkurinn öll dúkbreiddin, en dúkurinn hefur verið tvíbreiður, 129 cm. að br., en í milli hans og fordúks eru 2 hliðardúkar, 19,5 og 60 cm. að br. neðst. Fóður úr ljerepti og baðmullardúk (undir fordúknum), með þryktu blómskrauti, er undir samfellunni neðst. Samfellan er alt í kring að neðan útsaumuð með ákaflega breiðum (á fordúk 16 cm., annars 13 cm.) rósabekk með ýmsum skrautlegum litum. Þetta er blómstursaumur, listavel gerður, og líklega íslenzkir litir, alveg ófölnaðir. Uppdrátturinn er yfir höfuð fallegur, fjörugur og margbreyttur. Á fordúknum eru 2 uppdrættir, blóm í blómkeri, annar settur þrisvar, hinn tvisvar. Á samfellunni eru annars 2 aðrir líkir uppdrættir, dálítið minni, skiptast altaf á. Samfella þessi er gerð og saumuð af þeirri nafnkendu hannyrðakonu, Guðrúnu (þ.e. Guðrúnu eldri) Skúladóttur landfógeta: gerði hún hana fyrir frú Valgerði (Jónsdóttur), meðan hún átti Hannes biskup Finnsson (g. 1789: d. 1796), en kom aldrei í hana og geymdi hana eptir dauða Hannesar um 10 ár, meðan hún var ógipt, en var fyrst í henni í brúðkaupi þeirra Steingríms biskups (Jónssonar, seinni manns síns). Samfellan er því sem ný að útliti og er til sóma íslenzkum hannyrðum frá þeirri tíð, því Guðrún var þá talin bezt að sjer allra kvenna á sinni tíð (d. 1816). - Tvær samfellur á safnið áður, aðra eptir Guðrúnu (nr. 1770, sjá það nr.), en hina eptir Halldóru (nr. 441), dætur Skúla: þótt þær sjeu vel gerðar er þessi þó bezt (S.V.). Úr Íslenskur útsaumur: (Elsa E. Guðjónsson) Samfellan er saumuð með blómstursaumi, af Guðrúnu Skúladóttur fógeta. „Guðrún varð ekkja 1771 og dvaldist í Viðey frá 1783 til dauðadags. Var hún orðlögð hannyrðakona og sá fyrir sér að nokkru með handavinnu í ekkjudómi sínum. Virðist nafn hennar einkum tengt blómstursaumi.“ (Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 29.10.2010)

Aðrar upplýsingar

Guðrún Skúladóttir, Hlutinn gerði
Valgerður Jónsdóttir, Notandi

Ártal

1796

Efni

Lífræn efni, Textíll, Náttúruleg vefjarefni, Ullarefni, Klæði

Safnnúmer

Safnnúmer A: 2868 Safnnúmer B: 1886-141

Stærð

95.5 x 74 x 0 cm Lengd: 95.5 Breidd: 74 Hæð: 0 cm

Staður

Staður: Laugarnes, Reykjavíkurborg

Sýningartexti

Samfella, það er pils og svunta í einu plaggi, úr bláu klæði og brydd með rauðu silki beggja vegna á fordúknum að svuntunni, fóðruð með lérefti og baðmullardúk. Allt í kring að neðan er samfellan útsaumuð með breiðum rósabekk með skrautlegum litum, blómstursaumi, listavel gerður og bandið litað með íslenskum jurtalitum. Í munstrinu skiptast á tveir uppdrættir af blómi í blómakeri, annar settur þrisvar, hinn tvisvar. Samfellan er gerð af Guðrúnu eldri, f. 1740, dóttur Skúla landfógeta Magnússonar. Guðrún var talin best að sér íslenskra kvenna um hannyrðir og gerði samfelluna fyrir Valgerði Jónsdóttur biskupsfrú, er bar hana fyrst við brúðkaup sitt og seinni manns síns Steingríms Jónssonar biskups 1806. 2868 Samfella, það er pils og svunta í einu plaggi, úr bláu klæði og brydd með rauðu silki beggja vegna á fordúknum að svuntunni, fóðruð með lérefti og baðmullardúk. Allt í kring að neðan er samfellan útsaumuð með breiðum rósabekk með skrautlegum litum, blómstursaumi, listavel gerður og bandið litað með íslenskum jurtalitum. Í munstrinu skiptast á tveir uppdrættir af blómi í blómakeri, annar settur þrisvar, hinn tvisvar. Samfellan er gerð af Guðrúnu eldri, f. 1740, dóttur Skúla landfógeta Magnússonar. Guðrún var talin best að sér íslenskra kvenna um hannyrðir og gerði samfelluna fyrir Valgerði Jónsdóttur biskupsfrú, er bar hana fyrst við brúðkaup sitt og seinni manns síns Steingríms Jónssonar biskups 1806. 2868

Aðfangategund

Munir

Undirskrár

Undirskrá: Munasafn

Efnisorð / Heiti

Efnisorð: Samfella

Heimildir

Elsa E. Guðjónsson. Íslenskur útsaumur. Kópavogur, 2003: bls. 46 og 65.