Trafakefli
1778
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Trafakefli, yfirkeflið, úr bæki,l. 54,6 cm., br. 9,4 cm., h.7,8 cm. Handfang fram úr að framan og ofaná að aptan, en þess í milli er keflið alt loptskorið, miðkafli og ystu kaflarnir hæstir, en hinir 2 þar í milli lægri, h. 6,1 cm. Á hvorri hlið eru 2 höfðaleturslínur fyrir neðan alla þessa 5 kafla og bútar 3 af hinni 3. og efstu undir þeim 3 köflum, sem hæstir eru. Í loptskorna verkinu, sem er ofaná keflinu og nú að nokkru leyti broti virðast hafa verið upphafsstafir konu þeirrar er fyrst átti keflið, því að í línubútunum efstu er: a kielfed-med - - riett - men - eing [en önnur]. En í línunum 2 á hliðunum er þessi vísa: seimahlidasilkeoglinsistvilkhvckastmehige (siæ) hegdanfrida v/-mheiminnskinhneigstvidasutilþin virdtilbetur[v]. - Fyrir neðan handfangið á apturendanum er letrað : ANNO 1778 - DAG 13 FEB.
Freyja Hlíðkvist Ómarsdóttir Sesseljudóttir, 2025:
Yfirkefli
Dagsett 13. febrúar 1778.
Uppruni er óþekktur en keflið var gefið til Þjóðminjasafnsins árið 1917 og gefandi var frá Ísafirði.
Áletranir eru bæði að ofan og í hliðum. Að ofan hafa verið skrautlega loftskornir (gagnskornir) stafir sem hafa vafalaust verið fangamark þeirrar er keflið átti. Þessir stafir eru nú svo brotnir að ógerlegt er að sjá hvaða stafir það hafa verið. Aftasti flöturinn er þó heill en á honum er skrauthnútur.
Á hvorri hlið keflisins eru þrjár höfðaleturslínur. Framhald af fangamarkinu að ofan er í efstu línu á vinstri hlið og færist svo í efstu línu á hægri hlið:
a kiel / fed / med
riett / uen / eing
Vísa með höfðaletri byrjar svo á vinstri hlið í miðjulínu, færist svo í línuna fyrir neðan, svo í miðlínu á hægri hlið og endar í neðstu línu á hægri hlið:
seimahlidasilkeoglinsistvilhr
vckastmehigehegdanfridav
mheimennskinhneiges
tvidasutilþin / virdtilbetv
Neðst á haldi, með latínuletri:
DAG13FEB
ANNO1778
Þ.e.
_... _...dóttir á keflið með réttu en engin önnur.
Anno 1778, dag 13. febrúar.
Seima hlíð á silki og lín
síst vill hrukkast megi,
hegðan fríða um heiminn skín,
hneigist víða sú til þín.
Virð til betur.
Lengd 54,5 cm; Breidd 9,3 cm; Hæð 7,9 cm.
Viðartegund: beyki.
Keflið er eitt það yngsta sem varðveitt er í safninu enda lagðist notkun trafakefla af upp úr aldamótunum 1800.
Aðrar upplýsingar
Gefandi: Þorvaldur Jónsson
Ártal
1778
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 7568
Safnnúmer B: 1917-236
Stærð
54.6 x 9.4 x 7.8 cm
Lengd: 54.6 Breidd: 9.4 Hæð: 7.8 cm
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Trafakefli
Heimildir
Kristján Eldjárn. "Eg má velta til og frá." Hundrað ár í Þjóðminjasafni. Reykjavík 1962, 57. þáttur.