Askur
1857
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Úr aðfangabók:
Askur, venjulegur mataraskur, úr furu, rekaviði, tveggja marka (eða rúmlega það). Lokið vel skorið með venjulegum askaskurði, og vel smíðað. Framan til á nefinu er ártalið 1837 (ekki vel greinilegt). Hann er 14,5 cm að þverm. um barma og botn, og 16 um bumbuna, 11 cm að h. undir lok, og 13 cm með loki. (Eftir Stefán Jónsson b. á Mallandi á Skaga (d. 1868). Sbr. nr. 6256, 12147 o.fl.)
Á minjaslóð:
Þarna er talað um að askar skornir af Stefáni Jónssyni séu svo áþekkir að hægt sé að nota svipaða lýsingu fyrir þá. Sú lýsing fylgir hér á eftir:
Askarnir eru af venjulegri stærð og með venjulegu lagi, en útskurðurinn á lokinu er mjög sérstæður. Á miðju loki er sléttur flötur, sem á er skorin sexblaðarós, og innan í henni er eins konar stjarna. Umhverfis eru hringar með fleygskurði, ýmis örfínir hringar, sem minna á krákustíg, eða allgrófir hringar, líkastir tannhjóli, og er þess konar hringur úti við lokbrún. Upp af totu og hlýrum ganga ferhyrndir, upphækkaðir fletir með fleygskurði og lítils háttar skipaskurði, og er eins og skurðurinn á lokinu sjálfu hverfi undir þá. Frammi við totuna er ártal, en á hlýrum skakkskornir ferhyrningar, samsíðungar, en stundum þó aðeins fleygskurðarbekkir. Til hliðar á lokinu eru blóm, líkust klofnum túlípanablómum („klukkublóm“), og er þetta sameiginlegt einkenni á öskum þeim, sem telja má eftir Stefán. Þau slíta í sundur bekkina eða kransana á lokinu. Ofan á uppistöðunni eru yfirleitt þrír skákrossar, en annars er enginn útskurður á askinum sjálfum.
(Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 5.1.2011)
Aðrar upplýsingar
Ártal
1857
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 14456
Safnnúmer B: 1950-188
Stærð
14.5 x 0 cm
Lengd: 14.5 cm
Staður
Staður: Ytra-Malland 1, Skagafjörður
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Askur
Heimildir
Þór Magnússon. Á minjaslóð. Reykjavík, 2007: bls. 105-109.
Upprunastaður
66°3'34.2"N 20°2'0.9"W