Húsviðir

Varðveitt hjá

Nr. 5. Lengd 127 cm, breidd 24-26 cm, þykkt 1,5-2,4 cm. Sagað er af báum endum en breiddin virðist upphafleg, eru gömul höggför á brúnum. Framhlið er sléttskafin, útskurður er enginn en strik er meðfram annarri brún, nánast eins og á fjöl nr. 2, gerð með hvolfjárnum, stærra og minna. Ná þau mest um 4 cm inn á fjölina og virðist járnunum hafa verið rennt með einhvers konar passa meðfram brúninni. Á fjölinni er eitt kringlótt gat nærri miðju og nær þeirri brún sem strikuð er, einnig þrjú önnur nýlegri. Fjölin er nokkuð klofin í annan endann og flaskar á efra borði. Á neðra borði er nokkur fúi efst og neðst og þar sjást sagarför, en fjölin er hörð og að öðru leyti vel varðveitt. Þetta eru fornir húsviðir um 70 talsins, þiljur og sperruviðir: þrjár þiljurnar (1994:164 a,b,c: hinar 67 gætu haft d) eru með fornum útskurði eins og á þiljunum frá Möðrufelli enda komnar þaðan (áður er komið nr. 6096 og 7015). Á mörgum fjalanna eru forn strik auk gata eftir trénagla og á sumar er höggvin fjöður. 1919 var reist nýtt hús í Möðrufelli og keypti Jón Einarsson b. í Rauðhúsum gamla framhúsið í Möðrufelli. Haraldur Jónsson, sonur hans (Einilundi 4f Akureyri, f. 1930) mundi eftir fjölum með útskurði í árefti á kvistinum og sótti eina fjölina sumarið 1994 og sendi mynd af henni til Þjms: það er sú sem er með mestum skurði. Sótti Þjms þessa fornu viði að Rauðhúsum, sem er í eyði síðan 1959, og voru þeir í árefti þar, flestir í kvistinum en nokkrir á norður- og suðurlofti og sperrur á norðurlofti, en húsið er við það að falla saman og önnur hús hrunin. Viðirnir voru settir í Dugguvog, í hillur syðst, nema útskornu fjalirnar sem eru á Þjms. Kirkja og kirkjuskrúð (Þóra Kristjánsdóttir): Þóra segir frá því að varðveist hafi fornir viðir með merkilegum útskurði sem taldar eru frá 11. öld og eru með stílsvip frá lokaskeiði víkingaaldar. Kristján Eldjárn og Hörður Ágústsson telja báðir að þetta séu leifar af kirkjuviðum úr fornum timburkirkjum frá miðri 11. öld og því elstu skreyttu kirkjuviðir sem varðveist hafa á Norðurlöndum. (Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 14.1. 2011) Church and Art (Þóra Kristjánsdóttir): Among the items [...] are wood carvings of ancient date, e.g. wall panelling from Möðrufell in Eyjafjörður, which is believed to date from the 11th century, and bears the stylistic imprint of the late Viking Age. (sbl, 24.1.2011)

Aðrar upplýsingar

Gefandi: Jóhannes R Sigtryggsson

Efni

Lífræn efni, Viður

Safnnúmer

Safnnúmer B: 1994-164-5

Staður

Staður: Möðrufell, 601-Akureyri, Eyjafjarðarsveit

Sýningartexti

Spjaldtexti: Möðrufellsfjalir Þiljur og þiljubrot með skrauti í Hringaríkisstíl, frá tímabilinu 1050–1100. Hinar fyrstu komu til safnsins frá Möðrufelli í Eyjafirði árið 1915, en árið 1994 fundust fleiri þiljur sömu ættar á eyðibýlinu Rauðhúsum skammt þar frá. Nokkrar fjalanna eru með svipuðu skrauti, en aðrar eru óskreyttar. Engin kirkja var í Möðrufelli en talið er að þiljurnar hafi í upphafi verið í kirkju. Möðrufell woodcarvings Few carved church timbers have survived, but some panels and fragments in the Ringerike style still remain. Panels and fragments in the Ringerike style from 1050–1100 AD, from Möðrufell in North Iceland. There was no church at Möðrufell, but the panels are believed to have originally come from a church.

Aðfangategund

Munir

Undirskrár

Undirskrá: Munasafn

Efnisorð / Heiti

Efnisorð: Húsviðir

Heimildir

Þóra Kristjánsdóttir. „Íslensk kirkjulist.“ Kirkja og kirkjuskrúð. (Ritstjórar Lilja Árnadóttir, Ketil Kiran). Reykjavík, 1997. Þóra Kristjándóttir. „ICELANDIC ECCLESIASTICAL ART IN THE MIDDLE AGES.“ Church and Art. (Ritstjórar Lilja Árnadóttir, Ketil Kiran). Rey

Upprunastaður

65°30'37.5"N 18°12'36.8"W