Til baka í leit
Veistu meira?

Rostungstönn, óþ. hlutv.

Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Rostungstönn: hún er 10 þuml. á lengd og mjög fornfáleg; er auðséð, að hún hefir lengi legið í jörð; hún fanst við Auðartóttir, sem enn sést vottur fyrir, og kend er við Auði djúpauðugu, það er við fjarðarbotninn rétt hjá Hvammsá: þar hét áður Örriðarós eða Aurriðarárós , sbr. Landnámu 1843, bls. III, og Fornmannasögur I. b., bls. 247. „Auðartóftir eru í landi Skerðingsstaða.“ (VE 2025)

Aðrar upplýsingar

Safnnúmer
Safnnúmer A: 857 Safnnúmer B: 1871-31
Stærð
25.4 x 0 cm Lengd: 25.4 cm
Staður
Staður: Skerðingsstaðir, 371-Búðardal, Dalabyggð
Sýningartexti
Rostungstennur voru dýrmæt verslunarvara á miðöldum og úr þeim voru smíðaðir dýrmætir listgripir, ekki síst kirkjugripir. Eru góðar heimildir um smíðar úr rostungstönn á Íslandi, af íslenskri tannsmíð má nefna bagal Páls biskups Jónssonar, Maríumyndir og paxspjöld. Rostungstennur munu mest hafa komið frá Grænlandi, og rostungshúðir voru einnig verslunarvara, hafðar í svarðreip áður en kaðlar komu til. Rostungur (rosmhvalur) var einnig algengur við Ísland á fyrri öldum svo sem sjá má af örnefnum (Rosmhvalanes, Hvallátur). Tennur finnast einnig oft í jörðu í fornum sjávarkömbum einkum við Breiðafjörð. Þessi tönn er fundin þar sem heita Auðartóftir við ósa Hvammsár í Dölum, kenndar við Auði djúpúðgu er bjó í Hvammi. 857. Rostungur var fyrrum algengur við Ísland og voru tennurnar dýrmæt verslunarvara, hafðar til að smíða úr ýmsa listgripi, einkum kirkjugripi. Mikið af rostungstönnum kom frá Grænlandi til Íslands og voru fluttar þaðan til Evrópu, sumt sem fullgerðir smíðisgripir, enda eru góðar heimildir um smíðar úr rostungstönn á Íslandi á miðöldum. Spjaldtexti: Rostungstönn. Þær voru dýrmætt smíðaefni og oft fengnar frá Grænlandi. Úr þeim voru skornar litlar helgimyndir, kirkjugripir, taflmenn og fleira. Slíkir gripir voru seldir til útlanda og einnig notaðir sem gjafir til að liðka fyrir viðskiptum með aðrar vörur. Walrus tusks, mainly from Greenland, were a prized material for carving various devotional images and ecclesiastical items, gaming pieces etc. Such goods were sometimes exported and also used as gifts as an incentive for other trade.
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti

Upprunastaður

65°12'37.4"N 21°48'3.5"W