Sendibréf
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Bréf frá Þorsteini
Erlingssyni til Bergsteins Kristjánssonar.
Skráð í safn Þorsteins
Erlingssonar. ÞE 657.
Bréfið hljóðar svo:
Reykjavík 16. Desember
1913.
Bergsteinn minn.
Þegar ég las grein yðar í Suðurlandi, hafði jeg hugsað mjer að þakka yður
einhvern tíma fyrir svo hlý og vinsamleg orð til mín og vel skrifuð að
auki. Mig furðaði og sjerstaklega á því, að þau komu úr Rangárvallasýslu,
því að þótt það sje ekki sem álitlegast til afspurnar, þá verður að segja
svo hverja sögu sem hún gengur, að þaðan hef jeg átt sísst að vænta virðingar
eða velvildar síðan þeim lauk Sighvati gamla í Eyvindarholti og Þórði í
Hala. Þeir voru mjer alla tíð sem góðir bræður. Auðvitað tek jeg undan
einstöku vini mína þar eystra, sem ekki koma við þá sögu. Mig grunaði því,
að þjer munduð ekki vera að öllu leyti innborinn Rangæingur, og mjer er
sagt að sá grunur sje rjettur og þjer sjeuð Skaftfellingur og það skildi
jeg betur. Jeg hef átt og á enn þá í flestum sýslunum fleiri og færri góða
liðsyrðismenn nema meðal Rangæinga. Þetta sýnist í fljótu bragði dálítið
kynlegt og og væri líklegt að geta þess til, að annað hvort hefði jeg kynt
mig þar sjerstaklega illa fremur en annarsstaðar, þar sem jeg hef átt heima
á landinu eða að þeim sje sjerstaklega illa við ljóðasmiði. Jeg er þó ekki
alveg viss um að svo sje, þó að jeg hafi að vísu ekki gert mjer neitt far
um að seja um þá ósatt lof, en til hins hef jeg fundið sterkar líkur, sjerstaklega
af bókakaupum og viðkynningu og af fleiri álfum, að alþýða mann sje þar
mjög aftarlega að þekkingu og því sem við köllum mentun, ef sýslan er ekki
að tiltölu allra öftust í lestinni að því leyti. Jeg hef kynst töluvert
mörgum sveitum í öllum landsfjórðungum, en jeg hef hvergi rekið mig á jafn
öflugt og fölskvalaust hatur í neinni sveit á mentun og lærdómi eins og
var á Rángarvöllum í minni tíð. Jeg rak mig ekki í neina verulega undantekningu
frá þessu nema Guðmund gamla á Keldum. Hann viti lærdóm og kunni að meta
hann. Og þó sjera Eggert sje aðfenginn gripur, þá er ekki mikils af honum
að vænta, mjög treggáfuðum, gjörsamlega þekkingarlausum og auk þess presti.
Jeg vorkenni þjer og ykkur öðrum ungum mönnum sem unnið mentun og listum
og þráið þær, að eiga að reisa upp höfuðin í þeim arfa og verja ykkur köfnun,
og þó hef jeg hvergi rekið mig á að Ranæingar stæðu öðrum að baki að náttúrugáfum
og almennri greind. Jeg held það hafi ráðið töluverðu, að nær allir embættismenn
sýlunnar hafa langa legni verið mentunarlitlir andleysingjar, með aðra
eins menn og sjera Skúla og Kjartan prófast í broddi fylkingar sem opna
ekki bók þótt þeir ættu hana. Mjer líkaði frágangur á grein yðar prýðilega.
Þetta litla misgrip að lækkað væri við mig er auðvitað af því, að þess
var getið skírt í blöðunum, en lækkunin stóð í löngum talnaþulum sem ílt
var að átt sig á. því að þingið gerði enn þá verr en þjer segiið: Það setti
styrk okkar margra á fyrra árið, sem er það sama og að segja, að við fáum
hann ekki oftar. Með óskum um gleðileg jól og nýjár og vinsemdarkveðju
yðar einl. Þorsteinn Erlíngsson.
Ég frjetti af hendingu,
að þjer ættuð ..ðinu, svo jeg hætti við að senda yður hann sem jeg hafði
þó hugsað mjer að gera þegar jeg sá hver hreinn og viðkvæmur ljóðavinur
þjer voruð. Þ. E.
Aðrar upplýsingar
Þorsteinn Erlingsson, Hlutinn gerði
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer B: 1964-481
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Sendibréf