Asklok
1864
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Úr aðfangabók:
Asklok úr furu, snjáð og brotin af því annar kjálkinn, 14,3 cm á breidd. Ofan á því er mikill útskurður, svo ti alveg eins og á lokinu af asknum nr. 11984, og munu þeir vafalaust vera eftir sama mann. Á tungunni fram af lokinu er ártalið 1864. Frá sama. Segir hann lokið frá Helgavatni, en veit að öðru leyti ekki um uppruna þess. Eftir Stefán Jónsson son B. Mallandi á Skaga ( d. 1868).
Á minjaslóð:
Þarna er talað um að askar skornir af Stefáni Jónssyni séu svo áþekkir að hægt sé að nota svipaða lýsingu fyrir þá. Sú lýsing fylgir hér á eftir:
Askarnir eru af venjulegri stærð og með venjulegu lagi, en útskurðurinn á lokinu er mjög sérstæður. Á miðju loki er sléttur flötur, sem á er skorin sexblaðarós, og innan í henni er eins konar stjarna. Umhverfis eru hringar með fleygskurði, ýmis örfínir hringar, sem minna á krákustíg, eða allgrófir hringar, líkastir tannhjóli, og er þess konar hringur úti við lokbrún. Upp af totu og hlýrum ganga ferhyrndir, upphækkaðir fletir með fleygskurði og lítils háttar skipaskurði, og er eins og skurðurinn á lokinu sjálfu hverfi undir þá. Frammi við totuna er ártal, en á hlýrum skakkskornir ferhyrningar, samsíðungar, en stundum þó aðeins fleygskurðarbekkir. Til hliðar á lokinu eru blóm, líkust klofnum túlípanablómum („klukkublóm“), og er þetta sameiginlegt einkenni á öskum þeim, sem telja má eftir Stefán. Þau slíta í sundur bekkina eða kransana á lokinu. Ofan á uppistöðunni eru yfirleitt þrír skákrossar, en annars er enginn útskurður á askinum sjálfum.
(Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 5.1.2011)
Aðrar upplýsingar
Stefán Jónsson, Hlutinn gerði
Ártal
1864
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 11989
Safnnúmer B: 1936-91
Stærð
14.3 x 0 cm
Lengd: 14.3 cm
Staður
Staður: Helgavatn, 541-Blönduósi, Húnabyggð
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Asklok
Heimildir
Þór Magnússon. Á minjaslóð. Reykjavík, 2007: bls. 105-109.
Upprunastaður
65°27'9.0"N 20°19'40.1"W