Fáni
1918
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Stjórnarfáni Íslands, klofinn ríkisfáni, sá er notaður var af stjórnarráðinu á húsi þess frá 1. des. 1918, er sambandslögin gengu í gildi, og um nokkura mánuði. Reitirnir og rauði krossinn eru úr ullardúk, fánadúk, en hvítu ræmurnar úr ljerepti og er slíkt óviðeigandi. Blái liturinn er grænleitari en sá er fánanefndin 1914 lagði til að vera ætti í þjóðfána Íslands, og stjórnarfána, eptir að hann var sjerstaklega ákveðinn samkvæmt tillögum hennar, eða sömu manna, gerðum 26. jan. 1919; sömuleiðis er rauði liturinn dekkri en sá er sama nefnd vildi vera láta í þessum fána. - Er als ekki, í þessu tilliti, farandi eptir þeim litum, sem eru á fánamyndinni flgskj. XII. í skýrslu nefndarinnar, Íslenzki fáninn, Rvík., 1914. - Þessi fáni er rjett gerður og samkvæmt konungsúrskurðinum um hinn óklofna þjóðfána frá 19. júní 1915, er breiddina snertir á fánanum, krossinum og röndunum; breiddin er 243 cm., rauði krossinn 27 og randirnar 13,5, breidd krossins alls í hlutfalli við alla breiddina svo sem 2:9; en útreitirnir eru nú mjög slitnir yzt, hornin af, svo að ekki er fullvíst um lengd þeirra upphaflega; nú eru þeir um 170 að l., en sýnilega hefur þessi fáni verið miklu styttra klofinn og útreitirnir styttri en vera skal á rjettum stjórnarfána samkvæmt konungsúrskurðinum um gerð hans, sem var samróma fyrgreindum tillögum fánanefndarmanna frá 26. jan. 1919. Ytri hlutinn af langálmu krossins er heill og er 96 cm. að l. frá innra jaðri hvítu randanna ytri í þverálmunni, en ætti samkv. tillögunum og úrskurðinum að vera 135 [Fyrir ofan 135 stendur 121,5. GS], þ.e. hafa sömu lengd og allur hinn innri helmingur hans. Hefur fáni þessi sennilega verið gerður nokkuð af handa hófi, að því er snertir lengd útreitanna og klaufarinnar, en hvorki voru fengnar tillögur fánanefndarinnar nje kominn úrskurður konungs um stjórnarfána Íslands er þessi fáni var fyrst notaður. - Þess skal getið hjer, að ritari fánanefndar, þjóðminjavörður, kaus helzt að stjórnfáninn væri tvíklofinn, krossinn myndaði tungu, svo sem er stjórnarfáni Noregs, og annar nefndarmaður (Ólafur Björnsson ritstjóri) var einnig þeirrar skoðunar að svo væri klofni fáninn fegurstur.
Aðrar upplýsingar
Gefandi: Stjórnarráðið
Ártal
1918
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: 7961
Safnnúmer B: 1919-201
Stærð
243 x 0 cm
Lengd: 243 cm
Staður
Staður: Stjórnarráðshúsið, Lækjargata 1, 101-Reykjavík, Reykjavíkurborg
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Fáni
Heimildir
Íslenski fáninn. Skýrsla frá nefnd þeirri, sem skipuð var af ráðherra Íslands þann 30. des. 1913 til að koma fram með tillögur til stjórnarinnar um gerð íslenska fánans. Reykjavík 1919.
Upprunastaður
64°8'50.3"N 21°56'7.0"W