Helgabær við Túngötu 1869
1870 - 1942
Varðveitt hjá
Borgarsögusafn Reykjavíkur
Mynd eftir Jón Helgason: Helgabær í Grjótaþorpi 1869. Blýantsteikning, undir gleri í viðarramma.
Stærð með ramma: 19,5 x 23,5 sm.
Myndefni: Helgabær í Grjótaþorpi (Túngötu 12) árið 1869. Bærinn var reistur árið 1847 af Helga Eyjólfssyni, en um þessar mundir bjó í honum Jón Borgfirðingur, fræðimaður og lögregluþjónn, ásamt fjölskyldu sinni, þar á meðal sonunum Finni, síðar prófessor í Kaupmannahöfn, og Klemensi, síðar ráðherra.
Ferill, saga: Reykjavíkurborg eignaðist rúmlega hundrað Reykjavíkurmyndir Jóns Helgasonar árið 1945. Myndasafnið má telja upphafið að minjasafni Reykjavíkur og eru ómetanlegar heimildir um sögu borgarinnar.
Æviágrip: Jón Helgason biskup var fæddur 21. júní 1866 að Görðum á Álftanesi. Tveggja ára gamall fluttist hann til Reykjavíkur ásamt foreldrum sínum, þeim Helga Hálfdánarsyni prestaskólakennara og Þórhildi Tómasdóttur. Að loknu stúdentsprófi 1866 sigldi hann til Kaupmannahafnar til guðfræðináms. Meðfram náminu fylgdi hann ráðleggingum föður síns og kynnti sér fagrar bókmenntir. Jafnframt segir Jón í ævisögu sinni: _En svo var annað, sem ég var sérstaklega hneigður fyrir og hafði verið það frá æsku, sem ég nú varði mörgum tómstundum til að iðka, en það var dráttlist. Mjög snemma Hafnarveru minnar hafði ég tekið að venja komur mínar á myndasöfn borgarinnar ... Þetta varð aftur til þess, að hjá mér vaknaði löngun til þess að fá tilsögn í dráttlist hjá góðum kennara og þar kom, að ég keypti mér tilsögn hjá norskum málara ... Louis Moe að nafni. ... Er mér óhætt að segja, að ég hefi aldrei iðrast þeirrar tafar frá lestrinum, sem af þessu leiddi, því að þótt mig aldrei hafi dreymt neina listamannsdrauma, þá hefir þetta dráttlistar-sýsl mitt búið mér fjölda ánægjustunda á ævinni, þótt aldrei yrði úr því annað en hjáverka-sýsl viðvanings.’’Árin líða, Jón lýkur námi og flytur til Íslands. Gerðist hann fyrst kennari í prestaskólanum en var síðan kosinn biskup árið 1917. Meðfram störfum sínum gaf hann sér iðulega tíma til að teikna og mála. Hann dregur upp nákvæmar myndir af Reykjavík og kirkjum landsins. Lítið hefur verið skrifað um myndir Jóns Helgasonar og kannski hefur fólk hneigst til að líta á þær sem sagnfræðilegar heimildir fyrst og fremst. Jón Helgason lést í Reykjavík árið 1942 eftir langt og farsælt ævistarf.
Aðrar upplýsingar
Titill
Sérheiti: Helgabær við Túngötu 1869
Ártal
1870 - 1942
Safnnúmer
Safnnúmer A: ÁBS-2927
Stærð
32.5 x 29.2 x 2 cm
Lengd: 32.5 Breidd: 29.2 Hæð: 2 cm
Staður
Núverandi sveitarfélag: Reykjavíkurborg, Reykjavíkurborg
Aðfangategund
Efnisorð / Heiti
Heimildir
Jón Helgason. Reykjavíkurmyndir Jóns Helgasonar. I1, Vesturbærinn og austurbærinn. Guðjón Friðriksson tók saman. Árbæjarsafn, Íslandsmyndir. Reykjavík 1990.
María Karen Sigurðardóttir. Sýningarskrá. (Ljósrit). Sýning Lækjargötu. Árbæjarsafn 1998.
Margrét Hallgrímsdóttir. „Kveðja frá Árbæjarsafni.“ Reykjavíkurmyndir Jóns Helgasonar. 1, Gamli miðbærinn. Guðjón Friðriksson tók saman. Árbæjarsafn, Íslandsmyndir. Reykjavík 1990.
Mappa; ÁBS 2856-ÁBS 2931. Jón Helgason.
Mappa; Myndir.
Skjalasafn Árbæjarsafns um Jón Helgason.