Panta mynd Notkunarskilmálar

Kistill, + hlutv.

1820 - 1840

Varðveitt hjá

Þjóðminjasafn Íslands

Kistill. Negldur saman með trénöglum, útskorinn á loki, hliðum og göflum og er skurðurinn alls staðar eins, skrautbekkur í miðju og höfðaleturslínur beggja megin. Lamir og skrá úr járni, lykill fylgir. Lamir eru brotnar þannig að lok er laust frá kistli. Lengd: 32,3 cm, breidd: 19,2 cm og hæð: 19 cm. Kistillinn er eftir Hjálmar Jónsson frá Bólu, Bólu-Hjálmar. Hann lést árið 1875 og því er kistillinn ekki yngri en það. Líklegast er að hann sé frá því einhvern tíma milli 1820 og 1840 því þeir kistlar eftir Hjálmar, sem eru svipaðir þessum og hafa ártal eru frá þeim tíma. Áletrun byrjar á loki, fer svo á framhlið og þaðan hringinn: KISTANLÆS TAFGULLIGL ÆSTGEIMIR STEINAKIÆ RAECK INÆSTN IEURHENNI FÆSTORMA BOLIDS KIÆRA Vísan er eftirfarandi: Kistan læst af gulli glæst, geymir steina kæra. Ekki næst né úr henni fæst ormabólið skæra. [ormaból merkir gull] Þetta er algeng vísa á útskornum kistlum eftir Bólu-Hjálmar. Í Þjóðminjasafni er hana að finna á kistlum nr. 5458, 6983, 14524, 2008-5-572 og Á-221. Kistill nr. Þjms. 4108 er keimlíkur þessum kistlum en er með annarri vísu. Vísan er annars eftir Arngrím Jónsson lærða og er rétt á þessa leið: Kistan læst ef gullið glæst geymir og steina skæra, ekki næst né úr henni fæst orma bólið kæra. Upplýsingar frá gefanda: Kistillinn er talinn kominn frá Víðimýri í Skagafirði. Gefandi keypti kistilinn í Mývatnssveit kringum 1970 af Dagmar Guðnadóttur (f.1899, d. 1986). Dagmar skrifaði skilaboð til gefanda utan á umslag sem fylgdi með kistlinum. Þar stendur: Vonandi passar annar, af þessum tveimur lyklum. Kassanum fylgir eitthvað gott, það veit ég af eigin reynslu. Þá sjaldan, að á mig sóttu hugsanir sem voru mér til ama, settist ég þannig, að ég gat séð kassann. Ég lét hugann reyka til Hjálmars, það nægði, aftur varð ég létt í lund. Njóttu hans vel,