Jól
01.01.1906
Varðveitt hjá
Minjasafnið á Akureyri
"Við Jólaborðið í Haganesi Mývatni." Heimilisfólk, 1. Jónas Jónsson f.21.4.1900, 2.Stefán Helgason f.31.5.1884, 3 og 4 óþekktir, 5. Jóhannes Jónsson f.12.10.1898, 6.Helgi Jónsson f.18.12.1843 bóndi, 7.Guðný Helgadóttir f.18.5.1880, 8.Rakel Kristjánsdóttir f.24.6.1863.
Þessi mynd Bárðar ein þekktasta og mest notaða mynd hans. Hún er tekin á jólakvöld 1906 með flassi sem Bárður hafði fengið frá frændum sínum í Halldorson company, í Chicago, USA. Það var á stærð á við stóra skjalatösku og er það var opnað strekktist á hvítu klæði úr aspesti, en í flassinu var búnaður til að kveikja blossa, sem var framkallaður af magnsíum blönduðu púðri, sem brann inni í öllu flassinu og gaf mikla byrtu í smá stund.
Líklegt er að þetta sé ein af elsta myndum af sveitafólki að snæða við borð, þaðan sem dregið er sögnin að borða, því flestir íbúar torfbæjarmenningarinnar átu mat sinn úr öskum á rúmstokkum sínum. Líklega situr fólkið við borð sem sjalda var notað, nema á jólum. Borðið er dálítið hátt og situr fólkið sennilega á bekkjum, því ekki sést í stólbök.
Í þessari mynd tekst Bárði einna best upp með að kalla fram þá þrývídd sem Stereskope (tveggja linsu) myndavélar geta náð. Ef myndin er skoðuð með þar til gerðum kíki virðast hlutirnir liftast upp af borðinu og sú tilfinning gefur þá blekkingu að maður sé á staðnum og geti teygt sig í laufabrauðið sem er næst á borðinu. Bárður hafði árið áður 1905, tekið álíka mynd, á sama stað, en hafði þá ekki flassið til þess að lýsa upp baðstofuna og er sú mynd langt frá því að gefa eins mikil áhrif af þrývíddinni sökum myrkurs.
Aðrar upplýsingar
Ljósmyndari: Bárður Sigurðsson
Stefán Helgason, Á mynd
Rakel R. Kristjánsdóttir, Á mynd
Jónas Jónsson Hagan, Á mynd
Jóhannes Jónsson, Á mynd
Helgi Jónsson, Á mynd
Guðný Helgadóttir, Á mynd
Stefán Helgason, Á mynd
Rakel R. Kristjánsdóttir, Á mynd
Jónas Jónsson Hagan, Á mynd
Jóhannes Jónsson, Á mynd
Helgi Jónsson, Á mynd
Guðný Helgadóttir, Á mynd
Ártal
01.01.1906
Efni
Safnnúmer
Safnnúmer A: BS-579
Sýningartexti
Sýningin Ljósmyndari Mývetninga - mannlífsljósmyndir Bárðar Sigurðssonar frá upphafi 20. aldar.
Myndasalur Þjóðminjasafns Íslands 29. janúar - 2. maí 2011.
Við jólaborðið í Haganesi í Mývatnssveit 1906
Heimilisfólkið á bænum situr við dúkað borð hlaðið veitingum. Konan lyftir undir stafla af laufabrauði til að við sjáum útskurðinn betur. Að steikja laufabrauð er upprunalega norðlenskur siður. Á fötum eru kleinur og smákökur. Tvær skálar á fæti eru með rjóma í og vera má að drukkið sé súkkulaði. Á gaflvegg eru tvær veggklukkur báðar orðnar rúmlega átta en ganga ekki í takt, innrömmuð mynd af konu og undir henni ensk auglýsingamynd um Colman‘s sterkju. Mjög lítið var um að ljósmyndir væru teknar inni í baðstofum.
Heimilisfólkið er t. f.v. Jónas Jónsson, Stefán Helgason, tveir óþekktir, Jóhannes Jónsson, Helgi Jónsson bóndi, sér í nef á konu, Guðný Helgadóttir og Rakel Kristjánsdóttir. Jónas og Jóhannes voru synir hennar. Stefán og Guðný eru börn Helga Jónssonar. (ILB)
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Glerplötur - Bárður Sigurðsson
Flokkun
Efnisorð / Heiti
Myndefni: Jól
Myndefni: Kleina
Myndefni: Laufabrauð
Myndefni: Olíulampi
Myndefni: Sykurkar
Myndefni: Veggklukka
Myndefni: Kleina
Myndefni: Laufabrauð
Myndefni: Olíulampi
Myndefni: Sykurkar
Myndefni: Veggklukka
Heimildir
Myndabók Bárðar Sigurðsson, varðveitt á Minjasafninu á Akureyri.
Eftir fráfall Bárðar árið 1937 seldi Sigurbjörg Sigfúsdóttir ekkja hans Eðvarði Sigurgeirssyni ljósmyndara á Akureyri plötusafn hans, sem varðveitti það mjög vel í upprunalegum umbúðum Bárðar í húsi sínu, Möðruvallastræti 4 á Akureyri. Eftir fráfall Eðvarðs og Mörtu Jónsdóttur konu hans, komu börn þeirra Egill Eðvarðsson og Elsa Friðrika Eðvarðsdóttir safni Bárðar til varðveislu á Minjasafnið á Akureyri. Safnið samanstendur af um 850 glerplötum sem eru bæði mannamyndir og útimyndir af ýmsum toga. Ljóst er að þetta er ekki allt glerplötusafn Bárðar því fleiri myndir eru til eftir hann, sem ekki eru í þessu plötusafni.