Pils
1911
Varðveitt hjá
Þjóðminjasafn Íslands
Skautbúningspils* úr svörtu satínefni eða silki. Neðst er skatteraður blómsturbekkur í gulum og brúnum litum. Blómin eru engjarós (sbr. mynsturteikningar og -skyssur Sigurðar Guðmundssonar málara: Þjms. S:G:10:3). Mynstrið virðist annars vera einhvers konar tilbrigði af býsönsku mynstri, sjá t.d. uppdrátt XXII, nr. 29 (samfellubekkur af býsanskri gerð) í ritinu: Um íslenskan faldbúning eða tilbrigði við XXVII, nr. 32 a og bí sama riti. Samfellan hefur hlotið viðgerð neðst eða verið síkkuð. Ekki er vitað hver saumaði pilsið.
Allir gripirnir númer Þjms. 2013-33 eru hlutar sama skautbúnings úr eigu Margrétar Þorbjargar Kristjánsdóttur Jensen. Búninginn og skartið lét Thor Jensen sauma og smíða handa eiginkonu sinni fyrir silfurbrúðkaup þeirra, 21. maí 1911. Þau höfðu gift sig 21. maí 1886 og var brúðkaupið haldið í Krosshúsi á Akranesi. Á silfurbrúðkaupsdaginn voru þau búsett að Fríkirkjuvegi 11 í Reykjavík. Á þessum 25 árum höfðu þau eignast öll sín 12 börn, sem öll nema Lovísa komust til fullorðinsára. Margrét Þorbjörg var ættuð frá Hraunhöfn á Snæfellsnesi en þau Thor kynntust á unglingsárum á Borðeyri. Gefandi er dótturdóttir þeirra hjóna. Hún ber bæði nöfn ömmu sinnar og því kom búningurinn í hennar hlut. Gullskartið sem fylgir búningnum er einstakt sinnar tegundar og aðeins eitt sambærilegt búningaskart er til, svo vitað sé. Það var smíðað fyrir Alexandrínu drottningu fyrir heimsókn hennar til Íslands árið 1921. Það skart smíðuðu Jónatan Jónsson og Árni B. Björnsson.
*Sigurður málari nefndi pilsið samfellu, rétt eins og gert var um pilsið við 19. aldar faldbúninginn. Pilsið við hann var hins vegar nefnt samfella því á því hafði svunta, sem á eldri faldbúningum var laus utan á pilsinu, verið felld inn í pilsið sjálft en samskeyti þó höfð sýnileg með bryddingum frá streng að faldi. Í dag er algengast að kalla niðurhluta skautbúningsins pils.
Aðrar upplýsingar
Ártal
1911
Safnnúmer
Safnnúmer B: 2013-33-1
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Munasafn
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Pils