Minjasafn Austurlands

Minjasafn Austurlands er almennt byggðasafn og er í eigu Múlaþings. Hlutverk þess er: að safna, skrásetja, varðveita, forverja og rannsaka minjar um austfirska búhætti, atvinnulíf og daglegt líf. að skrá alla muni er því berast, merkja þá, lýsa þeim og gera sem gleggsta grein fyrir sögu þeirra og uppruna. að efla áhuga almennings fyrir því að varðveita hvers kyns sögulegar minjar um mannlíf í Múlaþingi. að halda sýningar á munum safnsins í Safnahúsinu og utan þess. að hafa stöðugt samstarf við menntastofnanir á starfssvæðinu og birta almenningi árlega skýrslu yfir starfsemi sína. að hafa samstarf við önnur hliðstæð eða skyld söfn sem starfa á starfssvæðinu eftir því sem eftir er leitað og ástæða þykir til hverju sinni. að starfrækja rannsóknasvið. Aðildarsveitarfélög skulu þó ekki hafa bein fjárhagsútgjöld af þeirri starfsemi, nema samkvæmt sérstöku samkomulagi þeirra allra. Söfnunarstefna Söfnunarstefna Minjasafns Austurlands stýrist af hlutverki safnsins sem almenns byggðasafns. Safninu er ætlað að safna og varðveita menningarminjar á Austurlandi, og miðla þeim arfi til gesta safnsins með sýningarhaldi og miðlun af ýmsu tagi. Söfnunar- og sýningarstefnan markast mestmegnis af safnsvæði Minjasafnsins sem er Austurland norðan Lónsheiðar (Suður- og Norður-Múlasýsla). Áhersla Minjasafnsins liggur í að safna gömlum munum á Austurlandi úr fortíðinni en einnig er safnað munum frá síðustu árum og áratugum eins og tök eru á og tilefni er til. Safnað er munum sem tengjast atvinnuháttum, heilbrigðis- mennta- og menningarmálum, samfélagsþróun og daglegu lífi og starfi fólks, nytjahlutum, bæði smíðisgripum hagleiksmanna og fjöldaframleiddum munum úr eigu fyrirtækja og einstaklinga, persónulegum hlutum, verkfærum, innanstokksmunum, skrautmunum og fatnaði o.s.frv. Nánari upplýsingar um söfnunarstefnu Minjasafnsins er að finna á slóðinni - https://minjasafn.is/um-safnid/gildandi-stefnumorkun/sofnunarstefna Grunnsýningar Á safninu eru tvær grunnsýningar, annars vegar sýningin Sjálfbær eining og hins vegar Hreindýrin á Austurlandi. Þá eru nokkrar sérsýningar á ári sem hver og ein stendur í nokkrar vikur eða mánuði, allt eftir eðli sýninganna. Slíkar sýningar geta bæði verið með gripum úr safnkosti, gripum frá öðrum söfnum og utanaðkomandi sýningar. Nánar má lesa um sýningarstefnu Minjasafnsins á slóðinni - https://minjasafn.is/um-safnid/gildandi-stefnumorkun/syningarstefna Sjálfbær eining Yfirskrift sýningarinnar vísar til þess að áður fyrr þurfti hvert íslenskt sveitaheimili að vera sjálfu sér nægt um brýnustu lífsnauðsynjar, fæði, klæði, áhöld, verkfæri og húsaskjól. Til sýnis eru ýmsir gripir sem tilheyra sögu gamla sveitasamfélagsins á Austurlandi eins og það var fram undir miðja 20. öld. Þessir gripir eru vitnisburður um búskaparhætti, handverk og lífsbaráttu fólks sem lifði af landi sínu og bústofni fyrir daga nútímatækni. Flestir gripirnir á sýningunni tengjast hagnýtu hlutverki þeirra í daglegu lífi, bústörfum, klæða- og matargerð. Aðrir gripir á sýningunni endurspegla að lífið snerist ekki aðeins um hið hagnýta heldur einnig um að búa til fallega hluti til prýði og yndisauka. Á sýningunni má meðal annars finna baðstofu frá bænum Brekku í Hróarstungu. Sýninguna hannaði Björn G. Björnsson. Hreindýrin á Austurlandi Sýningin Hreindýrin á Austurlandi opnuð sumarið 2015. Hreindýrin hafa í gegnum árin skapað náttúru og menningu Austurlands sérstöðu. Sýningin fjallar um lífshætti og lífsbaráttu hreindýranna, hætturnar sem þau búa við af völdum náttúru og mannsins, um rannsóknir á þeim, um sögu hreindýraveiða og hvernig afurðir dýranna hafa verið nýttar til matar og í handverki og hönnun. Á sýningunni er meðal annars hægt að horfa á kvikmyndina Á hreindýraslóðum eftir Eðvarð Sigurgeirsson frá fimmta áratug 20. aldar, glænýja stuttmynd (teiknimynd) um hreinreið Bjarts í Sumarhúsum eftir Láru Garðarsdóttur teiknimyndahönnuð og leikstjóra og nýja heimildamynd Hjalta Stefánssonar og Heiðar Óskar Helgadóttur um hreindýrin. Einnig er hægt að hlusta á frásagnir hreindýraveiðimanna auk þess sem mikið magn ljósmynda er á sýningunni og ýmsir munir úr hreindýrshorni og hreindýrsskinni svo fátt eitt sé nefnt. Höfundur sýningar er Unnur Birna Karlsdóttir en sýninguna hannaði Björn G. Björnsson. Aðild að öðrum söfnum Minjasafn Austurlands er aðili að Ljósmyndasafni Austurlands. Umsjón með menningarminjum og samstarf Minjasafnið hefur í gegnum árin átt samstarf við Þjóðminjasafnið og önnur söfn og stofnanir á Austurlandi og fleiri aðila um umsjón með menningarminjum og komið að fornleifarannsóknum, húsavernd og fleiri verkefnum í landshlutanum. Lög Minjasafn Austurlands starfar samkvæmt safnalögum nr. 141/2011. Minjasafnið starfar einnig eftir safnastefnu á sviði menningarminja sem gefin var út af Þjóðminjasafni Íslands árið 2017 og samkvæmt siðareglum ICOM, Alþjóðaráðs safna.