Brekán
1920 - 1940
Varðveitt hjá
Byggðasafn Árnesinga
Ofið veggteppi sem gefandi og afhendandi
nefna brekán. Stærð 155x65 sm, trélisti að ofanverðu, litur brúnn,
drapplitur og drapphvítur. Ahent af Hildi Hákonardóttur sem skrifar:
"Brekán úr eigu Móeiðar Helgadóttur
á Selfossi
Brekánið er ofið af tengdamóður
Móeiðar, Áslaugar Ólafsdóttur (f. 23.04.1895) á Hallormsstað. Mynstrið
er þekkt úr vefnaðarbók frú Sigrúnar Guttormsdóttur sem Viðeyjarmunstrið,
bókin kom út 1948. En hún getur verið byggð á töluvert eldra munstri. Uppistaðan
er tvinnaður grár togþráður. Ívaf sauðsvartur ljósgrár, ljósfjólublár,
mógrænn og móbrúnn togþráður.
Orðið brakán er komið úr geilisku
sem töluð var á Írlandi og eyjunum vestur og norður af Bretlandi. Það var
notað yfir rúmábreiður sem algengar voru hér á landi fram yfir 1800 þangað
til salúnið tók yfir að mestur samfara láréttu vefstólunum. Vefnaðurinn
er einfaldur og aðeins þurfti eitt skaft í vefstað. Orðið hlýtur að hafa
borist hingað með þrælum eða vefkonum frá þessu málsvæði. Einnig er talað
um brekánsvefnað.
Breckan varð einnig tökuorð í ensku
máli og er af sömu rót og þýðir einnig ábreiða."
Aðrar upplýsingar
Ártal
1920 - 1940
Safnnúmer
Safnnúmer B: 2008-40
Stærð
155 x 65 x 0 cm
Lengd: 155 Breidd: 65 Hæð: 0 cm
Aðfangategund
Undirskrár
Undirskrá: Almenn munaskrá
Efnisorð / Heiti
Efnisorð: Brekán