Panta mynd Notkunarskilmálar

Böðvarstækið

1945 - 1946

Varðveitt hjá

Byggðasafn Hafnarfjarðar

Upphaflega er þetta tæki skráð sem „Austri“ framleitt hjá Viðtækjasmiðju Ríkisútvarpsins í eigu Byggðasafns Hafnafjarðar. Þegar betur var að gáð af útvarpsvirkjunum Sigurði Harðarsyni Reykjavík og Helga Jóhannessyni á Akureyri kemur í ljós að tækið er ekki gert á sama hátt og „Austrar“ viðtækjasmiðjunnar. (VS). Báðir hafa komist yfir tæki sem voru framleidd af VS. og getað borið saman smíði þeirra. Böðvar Guðmundsson sem smíðaði þetta tæki er fæddur 03,08,1921 og gerði það sem sveinstykki þegar hann var í námi einn vetur hjá Viðtækjavinnustofu Ríkisins. Tækið er líklega smíðað einhvern tíman á árunum 1945 -1948. Ástæðan að svo sé talið er að eingöngu eru íhlutir frá USA. Á stríðsárunum var ekki hægt að fá íhluti frá Evrópu eftir 1939. Íslensku útvörpin sem byrjað var að smíða 1933 voru með íhlutum og lömpum aðallega frá Philips, Marconi og Telefunken sem eru Evrópsk fyriræki. Eftir það komu þessir hlutir frá USA og Canada. Tækið hefur gengið fyrir 90 volta jafnspennu. Einnig gæti hafa verið Viprator-spennugjafi inni í tækinu því þar stóðu upp vírar sem eru tengdir samhliða utanaðkomandi spennufæðingu. Glóðin á lömpunum er tvennskonar. Einn lampinn er með 6 v glóð og hann er sjálfstætt tengdur inn á 90 v með stóru viðnámi til jarðar. Hinir þrír eru fyrir 12 v glóðarspennu. Þeir eru seríutengdir beint á 90v og með viðnámi til jarðar. 90v spennan er síðan inn á plötu og grindarspennu lampana. Engin ljósapera er í bylgjustillinum. Austrar VR. eru með 1.5 volta glóðarspennu inn á alla lampa hliðtengdri, enda ætluð fyrir rafhlöður sem innihéldu bæði 1.5v útgang og 90v útgang. Síðar var farið að framleiða spennugjafa með Vipratorum sem gátu gefið út 90 til 250 volta Dc spennu. Því telja við undirritaðir líklegt að Böðvar hafi notfært sér þennan möguleika og breytt sinni hönnum í samræmi við það. Tækið er í kassa sem var hannaður fyrir Austra Viðtækjasmiðjunnar. Grunnur tækisins (Chassis) er sérsmíðað og á engan hátt í líkingu við Austrana. Við viljum því kalla tæki: Fjögra lampa „Super“ sérsmíðað útvarpstæki 1945 - 48 ? Þór Gunnarsson fyrrverandi sparisjóðsstjóri hjá Sparisjóði Hafnarfjarðar er lærður loftskeytamaður og útskrifaðist úr því fagi árið 1961, þaðan kemur áhugi hans fyrir útvarpstækjunum. Hann starfaði aldrei sem loftskeytamaður því beint eftir útskrift hóf hann störf hjá Sparisjóði Hafnarfjarðar þar sem hann starfaði í rúm 40 ár. Þór fór að safna útvörpum upp úr 1980 með það í huga að endurbyggja gömul tæki þegar hann kæmist á eftirlaun. Árið 2006 færði Þór Byggðasafni Hafnarfjarðar safn sitt sem hefur að geyma mörg hundruð tæki; útvarpsviðtæki, sjónvörp, plötuspilara, segulbandstæki, talstöðvar, bátastöðvar, íhluti og ýmislegt annað.