Archaeology Remain

In preservation at

Engar leifar Stokkseyrarbæjanna eru sjáanlegar aðrar en bæjarhóllinn sem er mjög lágur og gróðursnauður. Enginn gróður vex á hólnum utan við grasþökur sem hafa verið lagðar til prýði, annars er hann hulinn steypu, malbiki og möl. „Nálægt miðju þorpi er kirkjan [2] og rétt vestan við hana, báðum megin vegarins, stóðu gömlu Stokkseyrarbæirnir“ (GG:62). 1904: „Lengi hefir bærinn þó staðið þar, sem hann er nú, því þá er þar var grafið fyrir kjallara, fyrir fám árum, komu menn niður á ýmsar hleðslur, er sumar lágu svo neðarlega að jafnlágt mundi nú flæðarmáli að hálf-föllnum sjó.“ (BJ:9). „Stokkseyri nefndust einu nafni mörg hús, er risu smám saman upp hið næsta Stokkseyrarbæjunum gömlu. Hús þessi voru um 15-20 að tölu, og töldust íbúar þeirra eiga heima á Stokkseyri án frekari aðgreiningar. Nú er þó svo komið, að ýmist hafa hús þessi fengið sérstök nöfn eða þau hafa horfið úr sögunni, svo að eftir er aðeins eitt hús, sem kallað er Stokkseyri. Það er Verzlunarhús og áður jafnframt íbúðarhús Ásgeirs kaupmanns Eiríkssonar, er stendur á sama stað sem gamli Stokkseyrarbærinn (austurbærinn)... Hús það, er nú stendur þar, byggði Ásgeir aftur eftir brunann [mikla 1926] og hefir rekið þar verzlun síðan“ (GJ 1952:391). Stokkseyrarbæirnir stóðu á lóðinni norðan við Hólmaröst. Austurbærinn stóð þar sem Ásgeirsbúð, þjónustuskrifstofa Stokkseyrar stendur [2005] en Vesturbærinn er kominn undir Hólmaröst. Ekkert er eftir af Stokkeyrarbæjunum sem á bæjarhólnum stóðu enda mikið búið að byggja á jörðinni og mikið jarðrask orðið síðan. Bæjarhóllinn er ekki ýkja hár svo varla er hægt að tala um hól, en hann þekur nær allt svæðið milli Kirkju [2] að austan, Eyrarbrautar að norðvestan, Hásteinsvegar að norðaustan og Sjóvarnargarðsins að sunnan.

Main information

Source: Grétar Zophoníasson

Object-related numbers

"Museumnumber b": 165571-1

Place

Staður: Stokkseyri, Sveitarfélagið Árborg

Record type

Archaeology Remain

References

Brynjúlfur Jónsson. 1905. „Rannsókn í Árnesþingi sumarið 1904.“ Árbók hins íslenzka fornleifafélags. Gísli Gestsson. 1956. ,,Árnessýsla milli Hvítár og Þjórsár." Árbók 1956. Ferðafélag Íslands, Reykjavík. Guðni Jónsson. 1952. Bólstaðir og búendur í Stokkseyrarhreppi. Stokkseyringafélagið, Reykjavík. Túnakort [1920]. Stokkseyri (austurtún). Stokkseyrarhreppur, Árnessýsla. Þjóðskjalasafn Íslands. Túnakort [1920]. Stokkseyri (vesturtún). Stokkseyrarhreppur, Árnessýsla. Þjóðskjalasafn Íslands.

Place of origin

63°50'12.3"N 21°3'47.5"W