Rokkur
1886
In preservation at
Borgarnes Museum
Rokkur úr eigu Benóníu Jónsdóttur (1872-1946) frá Gilsbakka í Hvítársíðu. Hann er í ágætis standi og vel viðhaldið.
Rokkinn fékk Benonía 1886. Hann var smíðaður af Árna Þorsteinssyni (1860-1939) smið á Brennistöðum í Flókadal. Árni var smiður bæði á tré og járn, hinn mesti þjóðhagi og fræðimaður, virtur og vinsæll. Það var Svanhildur Ólafsdóttir dótturdóttir Benoníu sem gaf rokkinn til safnsins 7. nóvember 2019.
Benónía giftist Eggerti Gíslasyni árið vorið 1897 og bjuggu þau að Vestri Leirárgörðum í Leirársveit. Þau áttu sex börn á árabilinu 1896-1907: Sæmund, Magnús, Láru, Áslaugu, Kláus og Gunnar.
Benónía var dóttir hjónanna Jóns Jónssonar og Sigurbjargar Steingrímsdóttur sem síðar bjuggu í Suddu í Reykholtsdal og fluttu til Ameríku vorið 1898. Jón og Sigurbjörg eignuðust ellefu börn en aðeins fimm komust upp, auk Benoníu þau Sigríður, Böðvar, Þóra og Jóhannes. Þau fluttu öll síðar til Ameríku og einungis Böðvar og Benonía urðu eftir heima. Böðvar ólst upp hjá hjónunum Eyjólfi Jóhannessyni og Helgu Guðmundsdóttur sem lengst af bjuggu í Hvammi í Hvítársíðu. Síðar varð hann bóndi á Kirkjubóli í sömu sveit.
Foreldrar Benóníu voru bláfátæk og voru háð sveitarframfærslu. Litla stúlkan var tekin af þeim nýfædd og komið í fóstur. Svo segir Silja Aðalsteinsdóttir um hana í bókinni Skáldið sem sólin kyssti: Benónía var ársgömul skráð sveitarbarn á Bjarnastöðum árið 1872, og þegar skipti um ábúendur þar árið 1874 var hún skilin eftir eins og búshlutur. Allir á bænum fóru burt; hún ein tók á móti nýrri fjölskyldu sem flutti þangað inn, þriggja ára gamalt barn.
Main information
Title
Proper noun: Rokkur
Dating
1886
Material
Object-related numbers
Museumnumber a: 10193
Dimensions
40 x 45 x 97 cm
Lengd: 40 Breidd: 45 Hæð: 97 cm
Place
Staður: Gilsbakki, 320-Reykholt í Borgarfirði, Borgarbyggð
Record type
Collection
Undirskrá: Byggðasafn Borgarfjarðar
Keywords
Keyword: Rokkur
Place of origin
64°43'20.0"N 20°59'2.0"W