Westfjords Heritage Museum

Fyrstu hugmyndir um sjóminja- og byggðasafn fyrir Vestfirði setti Bárður G. Tómasson, skipaverkfræðingur fram í blaðagrein sem hann ritaði í blaðið Vesturland í desember 1939. Grein sína nefndi hann „Sexæringar”. Þar bar hann fram þau tilmæli til Ísfirðinga að þeir sameinuðust um að láta byggja sexæring með gömlu lagi og öllum fargögnum. Hugmynd Bárðar var að sexæringurinn yrði fyrsti vísir að héraðs- og sjóminjasafni byggðarlagsins. Hvatti hann menn til að styðja þetta mál með fjárframlögum. Hugmyndin fékk allgóðar undirtektir og var Jóhann Bjarnason bátasmiður á Ísafirði og fyrrum formaður í Bolungavík, ráðinn til að smíða sexæringinn. Var hann tilbúinn sumarið 1941 og hlaut nafnið Ölver. Þann 23. júlí 1941 var Byggða- og sjóminjasafn Ísfirðinga stofnað og var Bárður G. Tómasson kosinn fyrsti formaður þess. Á fundinum afhenti hann safninu sexæringinn til eignar. Sögufélag Ísfirðinga var stofnað árið 1953 og var eitt af markmiðum þess að efla vöxt og viðgang byggðasafnsins og sama ár setti stjórnin því fram þá hugmynd að færa út starfssemi þess. Safnið fór í eigu og rekstur hjá bæjarstjórn Ísafjarðar og sýslunefndir Norður- og Vestur-Ísafjarðarsýslna og árið 1975 bættist Bolungarvík við. Safninu svar gefið nafnið Byggðasafn Vestfjarða að ósk Vestfirðingafélagsins í Reykjavík. Á árunum 1995-1996 áttu sér stað sameiningar sveitarfélaga á norðanverðum Vestfjörðum og síðan þá hafa rekstraraðilar Byggðasafns Vestfjarða verið Ísafjarðarbær, Bolungarvíkurkaupstaður og Súðavíkurhreppur og er stjórn safnsins skipuð einum aðila frá hverju sveitarfélagi auk forstöðumanns safnsins. Hlutverk Byggðasafns Vestfjarða er að gera skil á mannlífssögu á norðanverðum Vestfjörðum hvort sem er til sjávar eða sveita og sýna efnismenningu og breytingar á lífi og lifnaðarháttum fólks. Það gerir safnið með því að varðveita, rannsaka og sýna, gripi og aðrar minjar því tengdu og útbúa fróðleik og gögn til sýningarhalds. Byggðasafn Vestfjarða safnar minjum sem gefa glöggva mynd af sögu, þjóðlífi og náttúru héraðsins. Flest öll skjöl sem berast til Byggðasafnsins eru falin Héraðsskjalasafninu Ísafirði til varðveislu, og flest allar ljósmyndir sem berast Byggðasafninu eru falin Ljósmyndasafninu á Ísafirði til varðveislu nema um annað sé tilgreint af afhendingaraðilum. Söfnunarsvæði Byggðasafns Vestfjarða eru Ísafjarðarsýslur, eða Ísafjarðarbær, Bolungarvík og Súðavík, eins og það ákvarðast að stjórnarfars- og landfræðilega af sýslumörkum, og svo fremi að það skarist ekki við söfnunarsvæði annarra safna. Auk þess tekur það, við sérstakar aðstæður, við munum úr öðrum héruðum. Algengt er að taka við munum sem eiga sér tengingu við búsetusögu fólks, munum sem tengjast Vestfjörðum á þann hátt að þeir hafa einhver einkenni eða eru einkennandi fyrir búsetusögu hér á svæðinu og/eða hafa verið í eigu einstaklinga sem hafa sterkar tengingar á söfnunarsvæðið.