Bók, óþ. innih.

1729

In preservation at

Messusöngsbók (grallari), skrifuð með fallegri settleturshendi, af Guðmundi Runólfssyni Síslumani í Gullbringu Sýslu 1729. Hefur verið bundin í sútað alskinn, með skrautgyllingu á kjöl, S.B.S. á miðju fremra spjaldi og 1729 á hinu aptara. Allur kominn uppúr bandinu, blöðin sundurlaus og stórskemd af fúa. Spjaldstærð 12 x 15 cm.: þykt um 4 cm. Frá Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum (Svanhildi Óskarsdóttur), registur og efnisyfirlit handritsins: ÞJMS 7351 — Grallari Guðmundar Runólfssonar Registur Alleinasta guði í himiríki 4 Allir guðs þjónar athugið 81 Af djúpri hryggð ákalla ég þig 91 Allfagurt ljós oss birtist brátt 115 Allir kristnir nú kátir sé 135 Aví aví mig auman mann 234 Á þig alleina Jesú Krist 237 A Guð alleina eg hefi sett 241 Af Adam er um allan tíð 255 Af föðurs hjarta barn er borið 257 Af föðurnum son eingetinn 263 Adams barn synd þín svo var stór 298 Allt eins og blómstrið eina 390 Anda þinn Guð mér gef þú víst 405 Borinn er sveinn í Betlehem 56 Blessuð sértu heilög þrennig 153 Blessaður að eilífu sé 324 Bjartur dagur nú byrjast hér 366 Blessaða þrenning blessuð sé 431 Christe vér allir þökkum þér 22 Christur reis upp frá dauðum 12? Christs er koma fyrir höndum 20? Christur allra endurlausn 25[9] Christur til himna upp fór 13? Christnin syngi nú sætleiks lof 31[0] Christe þú klári dagur ert 33[5] Christur sinn anda sendi 14? Dýrðlegi kóngur ó Christe 1?1 Dagur og ljós þú drottinn ert 333 Dagur burt tekur dimma nátt 361 Dagur í austri öllu 367 Dags vöku er enn nú endi 423 Ein kanversk kvinna 94 Eilífur guð og faðir kær 106 Endurlausnarinn vor Jesu Christ 116 Eilífum föður öll hans hjörð 167 Esaias spámann öðlaðist að fá 178 Eilífi guð vort einkaráð 243 Eitt barn er borið í Betlehem 281 Eg aumur mig áklaga 330 Einn guð skapari allra sá 336 Eftir guðs vilja gengur það 338 Enn gefur Jesús yfir mig nótt 360 Einum guði sé eilíft lof 291 Frelsarinn er oss fæddur nú 34 Foreldrar Jesú full af ást 63 Fagnaðarboðskap birti þá 168 Frið veit þú voru landi 206 Faðir vor sem á himnum ert 226 Föðursins tignar ljómandi ljós 260 Fagnaðar kenning kvinnum fær 309 Fertugasta dag páskum frá 319 Frelsa mig guð frá fári 408 Guð veri lofaður og so blessaður 24 Gleð þig guðs sonar brúð 28 Gef þinni kristni góðan frið 31 Gloria dýrð heiður sé guði í 38 Gæsku guðs vér prísum 65 Gjörvöll kristnin skal gleðjast nú 88 Guð þann engil sinn Gabríel 96 Guðs son í grimmu dauðans bönd 126 Guð vor faðir vertu oss hjá 152 Guð miskunni nú öllum oss 171 Guðs son kallar komið til mín 198 Guðdómsins hæsta náð 274 Guð láti söng vorn ganga nú 282 Guðs syni hægast hlið sú var 286 Glaður nú deyja vil eg víst 398 Guð minn faðir ég þakka þér, þinn 340 Guð minn faðir ég þakka þér, af 430 Halelúja gleðjist í drottni 6 Heiðrum Guð föður himnum á 11 Heiðra skulum vér herran Krist 36 Halelúja eitt sveinbarn fætt 41 Herra Jesú mín heilsugjöf 61 Heiðrað sé Jesú háleitt verk 74 Héðan í burt með friði ég fer 80 Halelúja drottin guð gjör 86 Halelúja sætlega syngjum vér 118 Halelúja allt fólk nú á 142 Halelúja heyr þú hin sæla 154 Herra Guð í himiríki 162 Hæsti Guð herra mildi [165] Heimili vort og húsin með 1[72] Heilagan anda áköllum nú 2[28] Hátíð hæst er haldin sú 26[5] Hátíð þessa heimsins þjóð 2[72] Herodes grimmi því hræðist þú 28[5] Hæsta hjálpræðis fögnuði 29[5] Heill helgra manna 31[8] Heilaga þrenning hjá oss sért 3[21] Himneski Guð vor herra [369?] Herra Guð þig heiðrum vér 3[74] Hvör sem vildi að hólpinn sé 3[80] Heiður sé Guði himnum á [252] Hef ég mig nú í hvílu mín [351] Heiður sé Guði á himni og jörð [355] Hjarta fagnar og hugur minn [413] Herrann í himna veldi [422] Heiður sé Guði á himni og jörð [426] [Heiður og háleit æra 430] Iam mæsta qviesce qverela 399 In dulci iubilo 271 Jesús Guðs son eingetinn 1 Jesus Christus er vor frelsari 13 Jesu þín minning mjög sæt er 15 Í dag eitt blessað barnið er 50 Jesus Christur að Jórdan kom 84 Jesu Christe vér þökkum þér 92 Jesus Christur á krossi var 112 Í dag er Christur upprisinn 124 Í dag þá hátíð höldum vér 133 Játi það allur heimur hér 261 Jómfrú María ólétt var 266 Jesus vor endurlausnari 281 Jesus í fátækt fæddist þú 285 Í paradís þá Adam var 287 [Jesus] sem að oss frelsaðir 307 Jesus en[durlausnarinn] vor [312] Í dag er Christur uppstiginn 316 Jesu frelsari fólks á jörð 338 Í svefni og vöku sannlega vér 340 Í nafni vors herra Jesu Christ 371 Kyrie Guð faðir hæsta traust 3 Kirie Guð faðir himnaríkis 32 Kirie Guð faðir myskunna þú oss 117 Kom þú góði heilagi andi 138 Kom andi heilagi 139 Kirie Guð faðir sannur 141 Kom guð helgi andi hér 143 Kom skapari heilagi andi 148 Kom herra guð heilagi andi 150 Konung Davíð sem kenndi 176 Konungsins merki fram koma hér 29[3] Klár dagur og ljós nú kominn er 36[2?] Kirie á bænadögum 21* Lifandi Guð þú lít þar á 163 Lofið Guð í hans helgidóm 201 Litanian í móðurmáli 214 Lofið Guð góðir kristnir menn 279 Lausnarinn kóngur Christe 296 Lofsöng Guði mey María 326 Ljósan daginn nú líta má 363 Lifandi drottinn líkna mér 395 Lambið Guðs og lausnarinn 398 Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag 354 Líknarfullur Guð og góður 418 Mildi Jesú sem manndóm tókst 73 Með hjarta og tungu 76 Miskunna oss ó herra Guð 83 Mitt hjarta hvar til hryggist þú 169 Minnstu ó maður á minn deyð 221 Móðir Guðs [og meyjan skær 266] María gekk inn til [Elisabeth 327] Mitt í lífi erum vér [383] Minn herra Jesú maður og Guð 38[5] Mitt hljóð skal drottins dagsins [fyrst 432] Nú biðjum vér heilagan anda 7 Nú viljum vér allir þakka Guði 42 Náttúran öll og eðli manns 78 Nú bið ég guð þú náðir mig 2[09] Nú kom heiðinna hjálparráð 2[53] Nú er á himni og jörð 3[16] Nú hefst nóttin og hylur dag 33[7] Nú látum oss líkamann grafa [389] Ó Guðs lamb saklausa 22? Ó Guð beföluð æ sé þér 26 Oss lát þinn anda styrkja 100 Ó þú göfuglega þrenning 155 [Ó Guð vér lofum þig 181] [Óvinnanl]eg borg er vor Guð 191 Ó Guð vor faðir sem í himiríki ert 212 Ó herra Guð ég þakka þér 230 Ó Guð heilagur heilagur 232 Ó vér syndum setnir 238 [Orð] himneska útgekk til vor 262 Ofan af himnum hér kom ég 269 Ó þú þrefalda eining blíð 321 Ó Guð sannur í einingu 322 Ó herra Guð oss helga nú 324 Ó Jesú Jesú Jesú minn 392 Ó þú Guðs lamb sem í burt tekur 22 Ó Guð sem geymir Ísrael 352 Ó herra Guð sem húm og dag 357 [Öll] Guðs börn segi og syngi 426 [Önnur] Credo segi og syngi 46 [Pre]fatian á jóladaginn 51 Páskalamb vér heilagt höfum 119 Prefatian á páskadaginn 123 Prefatian á hvítasunnu 146 Prefatian á trinitatis sunnudag 156 Réttkristnin hæstum guði holl 328 Sá vitnisburðurinn valdi 32 Sanctus á jóladaginn 53 Syngið guði sæta dýrð 59 Sjá þér ég nú senda um hríð 62 Sá frjáls við lögmál fæddur er 67 Svo elskaði Guð auman heim 90 Sannheilagt ljós samjöfn þrenn 160 Sanctus á trinitatis sunnudag 159 Sælir eru þeir allir nú 174 Sælir eru þeim sjálfur Guð 193 Sæll er sá mann sem hafna kann 195 Syndugi maður sjá þitt ráð 222 Skaparinn stjarna herra hreinn 256 So vítt um heim sem sólin fer [263] Skaparinn Christe kongur vor 294 Sólarljós nú fer burtu brátt 339 Salve Jesú Christe vor 343 Standið upp Christi börnin blíð 365 Sæll ertu sem þinn Guð 249 Syrgjum vér ei sáluga bræður 401 Sá ljósi dagur liðinn er 421 Talar Jesús að teikn muni ske 29 Tunga mín af hjarta hljóði 102 Til þín heilagi herra Guð 189 Tak frá oss sæti herra 224 Tak af oss faðir ofþunga reiði 240 Til Jerúsalem Jesús reið – Infra Vér trúum allir á einn guð, skapara 9 Vér trúum allir á einn guð, föður 43 Vor herra Jesús vissi það 103 Umliðið færði oss árið hér 140 Veröld[inni vildi Guð 174 Væri nú Guð oss ekki hjá 177] Uppá fjallið Jesús vendi 196 Vaknið upp kristnir allir 202 Vors herra Jesú verndin blíð 20? Upprisinn er Kristur 3[13] Upprisinn er nú Jesú Krist 3[13] Um dauðann gef þú drottin mér 394 Við dauða mig ei verja má 397 Verði ætið hvað vill minn guð 403 Vakna mín sál og virð fyrir þér 409 Þér sé lof og dýrð Jesú Christ 54 Þá Herodes það heyra vann [69] Þá barnið Jesús í Betlehem [70} Þá Jesús til Jerúsalem 99 Þann heilaga kross vor herra bar 1[13] Þér þakkir gjörum 187 Þú varst fyrir oss eitt ungbarn [248] Þá linnir þessi líkams vist [387[ Þakkir eilífar þigg af mér 3[59] Þennan tíð þungbært lýð [402] ÞJMS 7351 — Grallari Guðmundar Runólfssonar Efnisyfirlit II.-V. hluta skv. athugun SÓ apríl 2014 [SÓ = Svanhildur Óskarsdóttir]. II. [209–252] Söngur og embættisgjörð á bæna og samkomudögum þar þeir eru haldnir. Nú bið ég guð þú náðir mig, s. 209 Ó Guð vor faðir sem í himiríki ert 212 Litanían í móðurmáli 214 Minnstu ó maður á minn deyð 221 Syndugi maður sjá þitt ráð 222 Faðir vor sem á himnum ert 226 Heilagan anda áköllum nú 228 Ó herra Guð ég þakka þér / þú hefur hlíft og stjórnað mér (Þakkargjörð f. vetur) 230 Ó guð heilagur heilagur (Þakkargjörð f sumar) 232 (Á kóngsbænadag:) Aví aví mig auman mann 234 Á þig alleina Jesú Krist 237 Ó vér syndum setnir 238 Tak af oss faðir / ofþunga reiði 240 Á Guð alleina eg hefi sett mitt traust (þýð. Páll Jónsson skólameistari) 241 Eilífi Guð vort einkaráð 243 Þú varst fyrir oss eitt ungbarn 248 – skírnarsálmur Sæll ertu sem þinn guð, í sannleik óttast 249 – hjónavígslusálmur [er aftastur í IV. hluta í prentaða Grallaranum; ættu báðir að koma á eftir Gloríuversunum 4 sem koma næst] Á s. 252 sem er lokasíða þessa parts eru þessi 4 vers: Heiður sé Guði himnum á Vér lofum dýrkum og þökkum þér Ó Jesú Guðs eingetinn son Heilagi andi hjálpin trú [Í Gr1721/23 er þetta aftast í IV. hluta. En ótvírætt að hjá Guðmundi er þetta hér á þessum stað; bls.númer sjást.] III. [253-332] Nokkrir hymnar, sálmar og lofsöngvar á þeim sérlegustu hátíðum, utan kirkju sem innan [Latnesk heiti sálmanna jafnan í yfirskrift. N=nótur] Nú kom heiðinna hjálparráð 253 N Af Adam er um allan tíð 254 Skaparinn stjarna herra hreinn 256 N Af föðurs hjarta barn er borið 257 N Kristur allra endurlausn 259 N Föðursins tignar ljómandi ljós 260 Játi það allur heimur hér 261 N Dýrð himneska útgekk til vor 262 Af föðurnum son eingetinn í heim 263 So vítt um heim sem sólin fer 263 N Hátíð hæst er haldin sú 265 Móðir Guðs og meyjan skær 266 N Jómfrú María ólétt var 266 Ofan af himnum hér kom ég 268 N In dulci iubilo 269-71 N Hátíð þessa heimsins þjóð 272-4 N (sekvensía) Guðdómsins hæsta náð 274-279 N (sekvensía) Lofið Guð góðir kristnir menn 279 Eitt barn er borið í Betlehem 281 Jesú vor endurlausnari 281-2 Guð láti söng vorn gangast nú 282-85 Heródes grimmi því hræðist þú 285 Jesús í fátækt fæddist þú 285-6 Guðs syni hægast hlið sú var 286-7 Í paradís þá Adam var 287-91 Einum Guði sé eilíft lof 291-93 Konungsins merki fram koma hér 293-94 N Skaparinn Christe kongur vor 294-5 Hæsta hjálpræðis fögnuði 295-6 Lausnarinn kóngur Christe 296-7 N Adams barn synd þín so var stór 297-307 Jesús sem að oss frelsaði 307-9 N Fagnaðar kenning kvinnum fær 309-10 Kristnin syngi nú sætleiks lof 310-12 Jesú endurlausnin vor 312-13 N Upprisinn er Kristur 313 Upprisinn er nú Jesú Krist 313-15 Í dag er Kristur upprisinn 315-16 Nú er á himni og jörð 316-18 N Heill helgra manna 318-19 N Fertugasta dag páskum frá 319-20 Ó þú þrefalda eining blíð 321 N Heilaga þrenning hjá oss sért 321-2 Ó Guð sannur í einingu 322-3 Ó herra Guð oss helga nú 323-4 N Blessaður að eilífu sé 324-6 N Lofsöng Guði mey María 326 María gekk inn til Elisabeth 327 Rétt kristnin hæstum Guði höll 328-30 Ég aumur mig áklaga 330-332 IV [333-82] Lofsöngvar á kvöld og morgna að syngja bæði innan kirkju og utan Dagur og ljós þú drottinn ert 333-4 N Christe þú klári dagur ert 335-6 N Einn Guð skapari allra sá 336-7 N Nú hefst nóttin og hylur dag 337 Eftir Guðs vilja gengur það 338 Jesú frelsari fólks á jörð 338-9 N Sólarljós nú fer burtu brátt 339-40 Guð minn faðir ég þakka þér 340 Í svefni og vöku sannlega vér 340-42 Salve Jesu Christe vor frelsari 342-50 N Heyr herra Guð hver að dýrðarfulla nafn 350-51 Hef ég mig nú í hvílu mín / himnafaðir að vanda 351-2 [Ó] Guð sem geymir Ísrael 352-4 Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag 354-5 Heiður sé Guði á himni og jörð 355-7 Ó herra Guð sem húm og dag 357-8 Þakkir eilífar þigg af mér 359-60 Enn gefur Jesús yfir mig nótt 360 [Bls. 361-364 vantar en þar hafa staðið þessir sálmar: Dagur burt tekur dimma nátt [361] Klár dagur og ljós nú kominn er Ljósan daginn nú líta má [363]] Standið upp Kristí börnin blíð 365-6 Bjartur dagur nú byrjar hér 366-7 Dagur í austri öllu 367-8 N [369-72 vantar en þar hafa staðið þessir sálmar: Himneski Guð vor herra 369? Í nafni vors herra Jesú Krist 371 Þann signaða dag vér sjáum nú einn 372-373] Te deum (Herra Guð þig heiðrum vér) 374-379 Hvör sem vildi ad hólpinn sé 380-82 V. [383-412] Nokkrir hjartnæmir sálmar um dauðann sem syngjast mega yfir greftran framliðinna Mitt í lífi erum vér N 383-5 Minn herra Jesú maður og guð 385-7 N Þá linnir þessi líkamsvist 387-8 N Nú látum oss líkamann grafa 389-90 N Allt eins og blómstrið eina 390-392 Ó Jesú Jesú Jesú minn 392-4 Um dauðann gef þú drottinn mér 394-5 N Lifandi drottinn líkna mér 395-6 Við dauðann mig ei verja má 396-7 Glaður nú deyja vil ég víst 398 Lambið guðs og lausnarinn 398-9 N Iam mæsta qviesce qverela (Prudentius) 399-400 N Syrgjum ... sáluga bræður (þýðing Pr.) 401-2 Þennan tíð þungbært lýð 402 Verði ætíð hvað vill minn Guð 403-4 Anda þinn Guð mér gef þú víst 405-7 N Frelsa mig Guð frá fári og nauð 408-9 Vakna mín sál og virð fyrir þér (Steinn Jónsson) 409-12 Kólófón á 412: Ender Grallara saungsins. Soli Deo Gloria. [VI. hluti, 413–432] Nú eftirfylgja nokkrir aðskiljanlegir, góðir og ágætir sálmar af ýmsum samanteknir sem er Fyrst Upprisu historiann vors herra Jesu Christi. J Psaalmviisu innebundenn af Sal: Sr: Hall Grime Peturs syne. Tön Gæsku Rykaste Grædare minn, etc: Hjarta fagnar og hugur minn 413-16 Líknarfullur guð og góður. Fs: Ein syndanna játning í sálmvísu samantekin af sál. sr. Sigurði Jónssyni að Presthólum. Tón, Jesus Christus er vor frelsari etc. 416-19 Fs: Kvöldsálmar og morgunsálmar Sá ljósi dagur liðinn er 419-21 N Fs: Fyrsti kvöldsálmur úr dönsku útlagður Dagsvöku er nú endi 421-22 Fs: Annar kvöldsálmur. Tón, Kristur reis upp frá dauðum og etc. Herrann í himna veldi 422-24 Fs: Þriðji kvöldsálmur. N Er sagður með sínum tón. Öll guðs börn segi og syngi 424-26 Fs: Fjórði kvöldsálmur. Tón, Ó vér syndum setnir, með sárlegt glæpastríð etc. Heiður sé Guði á himni og jörð / hans nafni sæta þakkargjörð 426-28 Fs: Fyrsti morgunsálmur gjörður af sál. sr. Hallgrími Péturssyni. Tón Heiðrum vér Guð af hug og sál. Guð minn faðir ég þakka þér / af þeli hjartans mínu 427 Fs: Annar morgunsálmur, Tón, Guð vor faðir vertu oss hjá. Blessaða þrenning blessuð sé 428-30 Fs: Þriðji morgunsálmur ortur af sál. sr. Sigurði Jónssyni á Presthólum, Tón Jesu Christe [.....] Heiður og háleit æra 430-31 Fs: Fjórði morgunsálmur. Tón, Ó vér syndum setnir etc [Mitt hljóð skal Drottinn dagsins fyrst 432, Fs [......] Tón, Vor herra Jesús vissi það]

Main information

Guðmundur Runólfsson, Attributed
Donor: Sólveig Guðrún Eymundsson Daníelsdóttir

Dating

1729

Material

Lífræn efni, Dýraríki, Skinn
Lífræn efni, Pappír

Object-related numbers

Museumnumber a: 7351 "Museumnumber b": 1916-334

Dimensions

12 x 15 x 4 cm Lengd: 12 Breidd: 15 Hæð: 4 cm

Record type

Artifact

Collection

Undirskrá: Munasafn

Keywords

Keyword: Bók, óþ. innih.