Grafletursspjald
1755 - 1785
In preservation at
National Museum of Iceland
Úr aðfangabók:
Stórt grafleturspjald yfir Stefán Einarsson prest á Múnkaþverá skorið úr tré. Á
það eru skornir fjórir guðspjallamennirnir í hvert horn, og með latínuletri:
„Jesu Redemptori sacrum hoc monumentum condit corpus humo mandatum admodum
revereki ac doc. Dni Stephani Enari filii Ecclesiarum Munkathveraar Grund
Mödruvall: primum deinde Löifausensis, per 24 annos pastoris pientissinni ac
districtus Thingoensis per sexennium praepositi vigilantissimi. Qvi natus est
anno Xti 1701 pie autem ac placide denatus. D: J. november J. 1755 aetatis V.
55 nondum ad finem producto conjugii qvi dum in vivis erat docuit qvod decuit
qvod dixit fecit nunc caelestem edoctus sapientiam resurrectionem carnis ad
aeternam vitam terrenae ipsius reliqviae ad vocem filii dei hic
praestolan(t)ur.“
Úr Mynd á þili: (Texti eftir Þóru Kristjánsdóttur)
„Hallgrím Jónsson ber tvímælalaust að telja til athyglisverðustu listamanna
á Íslandi á 18. öld. Mikill fjöldi gripa er eignaður honum, trúlega mun fleiri
en hann er höfundur að. Hann hefur fyrst og fremst verið útskurðarmeistari og
eru varðveittir margir fágæti gripir sem sannanlega eru eftir hann. Elstir
þeirra eru tvær stórar minningartöflur frá miðri öldinni, önnur gerð í minningu
séra Þorsteins Ketilssonar á Hrafnagili og hin um Stefán Einarsson, síðast
prest í Laufási. Báðar eru þær listavel útskornar.“
Taflan „er afar skrautleg. Listamaðurinn hefur skorið út myndir af
guðspjallamönnunum og táknum þeirra, málað þær í ýmsum litum og sett í öll
fjögur hornin. Þessum útskornu guðspjallamönnum svipar mjög til þeirra sem
Hallgrímur málaði aldarfjórðungi síðar á vængi altaristaflnanna í
Brettingsstaðakirkju og Upsakirkju .“
(Sett inn af Sigrúnu Blöndal, 13.10.2010)
Athugasemd í prentaðri skrá safnsins:
789. Rammann færði Guðmundur Þorsteinsson saman í marz 1957.
Main information
Dating
1755 - 1785
Material
Object-related numbers
Museumnumber a: 789
"Museumnumber b": 1870-39
Place
Staður: Laufás, 601-Akureyri, Grýtubakkahreppur
Exhibition text
Grafletursspjald skorið í tré yfir Stefán Einarsson prest í Laufási við Eyjafjörð, f. 1698, d. 1754, var í Laufáskirkju. Á það eru skornir guðspjallamennirnir fjórir, hver í sitt horn með einkennistákni sínu. Grafskriftin er með latínuletri og áletrunin á latínu og segir þar aðeins stuttlega frá embættisferli Stefáns. Hann var talinn gáfumaður og með lærðustu mönnum á sinni tíð og tvívegis nefndur til biskups á Hólum, en skoraðist undan. Talið er, að grafletrið sé skorið af Hallgrími Jónssyni smið og málara á Kjarna og víðar, d. 1785.
789
Grafletursspjald skorið í tré yfir Stefán Einarsson prest í Laufási við Eyjafjörð á Norðurlandi, f. 1698, d. 1754, var í Laufáskirkju. Á það eru skornir guðspjallamennirnir fjórir, hver í sitt horn með einkennistákni sínu. Grafskriftin er með latínuletri og áletrunin á latínu og segir þar aðeins stuttlega frá embættisferli Stefáns. Hann var talinn gáfumaður og með lærðustu mönnum á sinni tíð og tvívegis nefndur til biskups á Hólum, en skoraðist undan. Talið er, að grafletrið sé skorið af Hallgrími Jónssyni smið og málara, d. 1785.
789
Spjaldtexti:
Minningartafla um Stefán Einarsson prest í Laufási við Eyjafjörð, 1698–1754, úr kirkjunni þar. Grafskriftin er á latínu og segir þar stuttlega frá embættisferli Stefáns. Í hornin eru skornir guðspjallamennirnir fjórir með ein-
kennistákn sín. Taflan er líklega eftir Hallgrím Jónsson smið og málara á Kjarna í Eyjafirði og víðar, d. 1785.
Memorial plaque to the Rev. Stefán Einarsson of Laufás, 1698–1754 AD. The Latin epitaph briefly recounts Stefán’s career. In the corners are the Evangelists with their emblems. The plaque is probably the work of
carpenter/painter Hallgrímur Jónsson from Kjarni in Eyjafjörður, d. 1785 AD.
Record type
Collection
Undirskrá: Munasafn
Keywords
References
Þóra Kristjánsdóttir. Mynd á þili. Reykjavík, 2005; 108 - 115.
Place of origin
65°53'44.6"N 18°4'17.4"W