Skautbúningur
1875
In preservation at
National Museum of Iceland
Skautbúningur eftir
Hólmfríði Gísladóttur, treyja og pils. a. Treyja saumuð úr
svörtu klæði. Sídd í bak um 39.8 sm og l. við mittisfald um 63.5 sm, ermarnar
um 55 sm á l. mest, og gerð uppslög á að framan. Krækt er treyjunni saman
frá hálsmáli niður að mitti með litlum krækjum á brúnum að innanverðu.
Tveir svartir flauelsborðar með brúnni áferð við hálsmálið og boðangana,
og br. 6.3 sm mest, samskeyti við miðju aftan höfuðsmáttar (?), á uppslögum
sama flauel. Í er saumað með gylltum vír og baldíraðir eikarlaufsbekkir.
Um handvegi og öxl að aftan og niður bak við miðju liggja svo mjóir, blásvartir
flauelsborðar og meðfram þeim stímur úr gylltum vír. Svört dúkbrydding
á mittisbrún. Fóður bleikt og gráköflótt. b. Pils, saumað
úr svörtu klæði, og sídd þess liðl. 1 sm og 5 sm, vídd við streng um 29
sm og að neðan um 1.40 m. Á því skatterað blómskraut ofan við fald og liggur
teinungur umhverfis. Faldað er með dökkgrænum borða, og br. að utan um
3.5 sm, en að innan víðast hvar undir 1 sm. L. klaufar um 36.5 sm. Gerð
eru á teinung átta blóm og fimm krónublöð í hverju, á stofninum blöð og
aðallega stór blöð með fimm flipum. Saumað í með ullargarni og litir ljósgrænt
og dökkgrænt. Fínlegt verk. Haft er í pilsi þessu skófóður úr rósþrykktu
bómullarefni, og borðar úr sama efni innan á streng og innan brúna á klauf.
Efst við klaufina er krókur öðrum megin, og andspænis nú op á strengenda,
all mjög rifið. Pilsið án slitlýta nema við strenginn. Sigurður
Guðmundsson málari hefur látið eftir sig riss jurtablaða, sem svipar til
blaða hér. Sbr. Þjms. 5346, 7999, 13387, o.fl. Á
umbúðum um fötin stóð skrifað með hendi Kristjáns Eldjárns: Skautbúningur,
sem Hólmfríður Gísladóttir saumaði 1875, þegar hún var ung stúlka í Viðey,
handa Höllu Björnsdóttur frá Torfastöðum í Biskupstungum. Halla giftist
síðar Krisjáni Gíslasyni á Prestsbakka. (Hún var 15 ára þegar hún fékk
skautbúninginn). Um Höllu getur í sjálfsævisögu Hannesar Þorsteinssonar
þjóðskjalavarðar (Rvk. 1962). Þau Hannes voru fermingarsystkin og vinir.
Halla er dáin 1927.
Main information
Dating
1875
Material
Object-related numbers
Museumnumber a: 15564
"Museumnumber b": 1955-7
Record type
Collection
Undirskrá: Munasafn
Keywords
Keyword: Skautbúningur