Ponta
1770 - 1830
In preservation at
National Museum of Iceland
Ponta, úr tönn: hún er áttstrend, heldur löng og mjó, lítið bogin, með bárum (riflum), skrúfa og stútur er skrúfað í sem vanalega. Þessi tönn er eignuð Daða í Snóksdal. Það mun vera nokkuð efasamt, hvort þessi tönn er tóbaksílát Daða, og að þá hafi verið komið í sið að taka það í nefið. Tóbak er flutt til Norðurálfunnar frá Vesturheimi, og var mest haft fyrst til að reykja. Jakob konungur fyrsti á Englandi samdi rit á móti brúkun þess 1619. Ekki er hægt að sjá með vissu, nær tóbak fluttist fyrst hingað til Íslands, en ekki er það nefnt í fyrsta taxta frá 1619, en í næsta taxta frá 1684 er það nefnt, og kostaði þá tóbakspund 12 fiska; í sama taxta kostaði veturgamall sauður 20 fiska, og reikni maður nú sauðinn 10 kr.,verður tóbakspund á 6 kr. Daði Guðmundsson í Snóksdal dó 1563, Annálar Björns á Skarðsá 112. bl.
Tóbak var ekki innleitt í Evrópu fyr en 1560, en Spánverjar fundu fyrst upp að taka það í nefið. Lítil eru því líkindi, að þetta sé tóbakstönn Daða, enda er hún óslitin eða ómáð; eg held að tönn þessi sé smíðuð af síra Sæmundi Hólm, því hún er alveg eins að lagi og gjörð, sem þær tannir, er menn vita með vissu að eru eptir hann.
Main information
Dating
1770 - 1830
Object-related numbers
Museumnumber a: 852
"Museumnumber b": 1871-26
Record type
Collection
Undirskrá: Munasafn
Keywords
Keyword: Ponta
References
Kristján Eldjárn. "Tannbaukur séra Sæmundar Hólms." Hundrað ár í Þjóðminjasafni. Reykjavík 1962, 9. þáttur.