Ljár

1200 - 1500

In preservation at

Grasljár gamall, smíðaður úr járni, l. alls, mælt eptir bekknum og þjóinu, 55 cm. og br. mest á blaðinu 2,5 cm. Á milli blaðs og þjós er bogi, 67° í hring, sem hefur 11,4 cm. langan geisla og mynda þau mynda 113° gr. horn, ef bein væru út í horn. Bakkinn er dálítið bogamyndaður, en eggin virðist hafa verið bein, nema við odd og þjó, hún er nú stórskörðótt. Boginn helzt í rauninni allur til blaðsins, en þjóið er þá um 11 cm. að l. -Ljár þessi er allmjög frábrugðinn hinum svo kölluðu íslenzku ljáum eða gömlu ljáum , sem tíðkuðust áður skoskuljáirnir tókust hjer upp 1867. Sbr. og nr. 3095, 4157 og 5716. Hann virðist vera mjög gamall, jafnvel frá miðöldum, og þessi ljáir allir. Hann fannst á Bjarnastöðum í Bárðardal, uppblásinn úr sandi langt frá bæ. (S.V.)

Main information

Donor: Halldór Jónsson

Dating

1200 - 1500

Material

Ólífræn efni, Málmur, Járn

Object-related numbers

Museumnumber a: 2123 "Museumnumber b": 1882-85

Dimensions

55 x 2.5 x 0 cm Lengd: 55 Breidd: 2.5 Hæð: 0 cm

Place

Staður: Bjarnastaðir, 645-Fosshóli, Þingeyjarsveit

Exhibition text

Sláttuljár eða grasljár, íslenskur einjárnungur, samt nokkuð frábrugðinn hinum venjulegu sláttuljáum er notaðir voru til heyskapar mestalla búskapartíð landsmanna og fram yfir miðja 19. öld er útlendir ljáir tóku að flytjast. Fundinn á Bjarnastöðum í Bárðardal, uppblásinn úr sandi, og er talinn vera frá miðöldum. 2123 Sláttuljár svipaður þeim, sem notaðir voru lengst af á Íslandi þar til erlendir ljáir fóru að flytjast eftir miðja 19. öld. Fundinn í uppblæstri á Norðurlandi og talinn geta verið frá tímabilinu 1200-1500. 2123 Spjaldtexti: Sláttuljár. Svipaðir ljáir voru notaðir alla tíð við heyskap á Íslandi. Fundinn hjá Bjarnastöðum í Bárðardal. Scythe-blade. Similar scythes were used in hay making down through the centuries.

Record type

Artifact

Collection

Undirskrá: Fundaskrá Undirskrá: Fundaskrá_Lausafundir

Keywords

Keyword: Ljár

References

Stefán Aðalsteinsson: "Sveitabúskapur. Jarðyrkja, heyskapur og fóðrun búpenings." Þór Magnússon: "Málmsmíðar. Gripir til gagns og prýði." Hlutavelta tímans. Menningararfur á Þjóðminjasafni. Reykjavík 2004, bls. 307-308.

Place of origin

65°26'6.1"N 17°20'43.0"W