Líkan, eftirlíking, skráð e. hlutv.
1997
In preservation at
National Museum of Iceland
Líkan af íslenskri miðaldadómkirkju. Smíðuð eftir rannsóknarniðurstöðum Harðar Ágústssonar og undir handleiðslu hans og Hjörleifs Stefánssonar. Smíðuð af Gunnari Bjarnasyni vegna norsk-íslensku kirkjulistasýningarinnar sem hér var fyrst til sýnis í maí 1997 en sem síðan var sýnd í Oslo, Bergen og Þrándheimi.
Main information
Gunnar Bjarnason, Attributed
Dating
1997
Material
Object-related numbers
"Museumnumber b": 1997-169
Dimensions
72 x 246 x 109 cm
Lengd: 72 Breidd: 246 Hæð: 109 cm
Place
Staður: Skálholt, 801-Selfossi, Bláskógabyggð
Exhibition text
Líkan af dómkirkju, eins og kirkjurnar í Skáholti og á Hólum gætu hafa verið á seinni hluta miðalda, gert eftir rituðum heimildum um dómkirkjurnar og rannsóknum á undirstöðum dómkirknanna í Skálholti er gerðar voru árið 1954. Líkanið er einkum miðað við kirkju Gísla biskups Þorlákssonar er hann lét reisa árið 1567 og stóð til 1650 og að hluta til lengur, en nýtti þó að hluta kirkjuna sem Ögmundur biskup Pálsson lét reisa 40 árum áður. Dómkirkjurnar voru krosskirkjur og skiptust í framkirkju, forkirkju eða stöpul og kór, og að auki voru stúkur á hliðum. Umhverfis kirkjuhúsið var gangur utan við meginstoðirnar er nefndist útbrot, og en í stúkunum voru séstök ölturu auk háaltaris í kór. Gluggar voru efst á veggjum, sem klæddir voru spæni. Dómkirkjurnar á biskupsstólunum munu hafa verið með stærstu timburhúsum síns tíma og langstærstu hús á Íslandi, um 37 metra langar.
1997-169
Líkan af dómkirkju, eins og kirkjurnar í Skáholti og á Hólum gætu hafa verið á seinni hluta miðalda, gert eftir rituðum heimildum um dómkirkjurnar og rannsóknum á undirstöðum dómkirknanna í Skálholti er gerðar voru árið 1954. Líkanið er einkum miðað við kirkju Gísla biskups Þorlákssonar er hann lét reisa árið 1567 og stóð til 1650 og að hluta til lengur, en nýtti þó að hluta kirkjuna, sem Ögmundur biskup Pálsson lét reisa 40 árum áður. Kirkjurnara voru krosskirkjur og skiptust í framkirkju, forkirkju eða stöpul og kór, og að auki voru stúkur á hliðum. Umhverfis kirkjuhúsið var gangur, útbrot, utan við meginstoðirnar, og en í stúkunum voru séstök ölturu auk háaltaris í kór. Gluggar voru efst á veggjum, sem klæddir voru spæni. Dómkirkjurnar á biskupsstólunum munu hafa verið með stærstu timburhúsum síns tíma og langstærstu hús á Íslandi, um 37 metra langar.
1997-169
Spjaldtexti:
Miðaldadómkirkja
Tilgáta um íslenska miðaldadómkirkju með stafverkssmíði en hana einkennir að þiljur eru felldar í grind úr lóðréttum stöfum og láréttum syllum.
Íslensku miðaldadómkirkjurnar voru úr timbri en slíkar kirkjur voru víðast annars staðar byggðar úr steini. Þær voru með allra stærstu timburhúsum síns tíma í norðanverðri Evrópu en heildarlengd stærsta grunnsins sem rannsakaður var í Skálholti 1954–1958 var 48,5 metrar. Kirkjan sem nú stendur í Skálholti er um 30
metrar á lengd.
Dómkirkjurnar skiptust í forkirkju, framkirkju og kór. Þær voru með krossörmum, stúkum, um kórinn. Hátt var til lofts í miðskipi en lægra í hliðarskipum, útbrotum.
Líkanið var gert eftir tilgátuteikningum Harðar Ágústssonar sem byggjast á niðurstöðum fornleifarannsókna í Skálholti og rituðum heimildum um Hóla og Skálholt. Gunnar Bjarnason og Leifur Ebenezerson smíðuðu líkanið undir leiðsögn Hjörleifs Stefánssonar.
Medieval Cathedral
Reconstruction of a medieval Icelandic cathedral of stave construction. It is characterised by vertical panels slotted into a frame of vertical posts and horizontal beams.
In the Middle Ages the Icelandic cathedrals were built of wood instead of stone as was most common elsewhere. At that time they were among the largest timber buildings in Northern Europe, but the largest foundation excavated at Skálholt 1954–1958 measures 48.5 metres in length. The existing church in Skálholt is approximately 30 metres in length.
The cathedrals comprised narthex, nave, chancel and transepts. The roof was loftier over the central aisle than over the side aisles. The model is based on reconstruction drawings by Hörður Ágústsson, which are based on the excavations at Skálholt as well as on written sources that concern Hólar and Skálholt. The model was made by Gunnar Bjarnason and Leifur Ebenezerson under the supervision of Hjörleifur Stefánsson.
Record type
Collection
Undirskrá: Munasafn
Keywords
Keyword: Líkan, eftirlíking, skráð e. hlutv.
References
Hörður Ágústsson. "Skálholt. Kirkjur." Staðir og Kirkjur I. Reykjavík 1990.
Place of origin
64°7'38.6"N 20°31'27.2"W