Löm, skráð e. hlutv.
1550 - 1600
In preservation at
National Museum of Iceland
Stór skápur úr eik. Hann hefir verið um 3 álnir á hæð, allur strikaður og skorinn, með fjórum hurðum. Á tveim hinum efri hurðunum er skorinn riddari og riddarafrú. Riddarinn er herklæddur, með kollótta stálhúfu dreglaða á höfði, og er geislakóróna umhverfis stálhúfuna neðanverða. Hann er alskeggjaður. Frúin hefir bert hár, nema hvað hún hefir einskonar blómgjörð um ennið, með knút eða rós framan á. Hún hefir einskonar lín-pípnakraga um hálsinn og víðar klæðafellíngar um öxlina (,,púff"), sem endar neðan við öxlina. Það er einskonar spánskur búníngur. Hvortveggja myndin er brjóstmynd. Á miðhurðina er myndaður skjöldur þverskiptur. Á efra hluta hans er smára-blað, rós og sóley(?) fimmblöðuð, en að neðan stórt blað, og beggja vegna við það fángamarkið ,,P.I". Bæði fángamarkið og annað verk á skápnum sannar þá sögusögn manna, að Staðarhóls-Páll hafi átt skápinn. Sú almenna sögusögn, að brjóstmyndirnar séu af Páli sjálfum og Helgu konu hans, virðist eigi geta staðizt sökum búnínganna, því eg þekki þess engi dæmi, að konur hér hafi haft útlendan búníng, allt fram undir 1800. Bak hefir síðar verið sett í skápinn, því hið eldra, sem var úr ,,mahogni-"viði, var orðið fúið, og sömuleiðis hefir útskotin stétt, sem nú vantar, verið neðan á skápnum. Einar Sveinbjarnarson í Svefneyjum, faðir Eyjólfs, átti skápinn á undan honum, og hefir hann verið 90 ár í Svefneyjum. Skápurinn er nú mjög endurbættur.
Úr Hundrað ár í Þjóðminjasafni: (Kristján Eldjárn)
Skápurinn er allur smíðaður úr eik, 183 sm á hæð, 102 á breidd og 41 á dýpt. Framhliðin er sett saman af vænum strikuðum borðum, sem mynda eins og grind innan í umgerð og verða þannig 9 reitir milli borðanna eða listanna. Í fimm reiti eru felld útskorin spjöld , en í hinum fjórum eru hurðir, hver fyrir sínu hólfi skápsins, tvær litlar sín til hvorrar hliðar efst, en aðrar tvær neðar, hvor upp af annarri á miðjum skáp. Þetta smíðalag, að fella spjöld í reiti innan strikaðra lista, komst í tízku á síðmiðöldum og hélzt lengi síðan.
(Sett inn af Kára Gunnlaugssyni, 12.08.2010)
Main information
Dating
1550 - 1600
Material
Object-related numbers
Museumnumber a: 342-3
"Museumnumber b": 1866-39-3
Dimensions
183 x 102 x 41 cm
Lengd: 183 Breidd: 102 Hæð: 41 cm
Place
Staður: Svefneyjar, Reykhólahreppur
Exhibition text
Skápur úr eik í endurlifunarstíl, gerður í Norður-Þýskalandi á 16. öld og sú sögn fylgdi að átt hefði Páll Jónsson sýslumaður á Staðarhóli í Saurbæ í Dalasýslu, d.1598, "Staðarhóls -Páll." Á skápnum eru stafirnir PI og mannamyndir, sem getið hefur verið til að ættu að sýna Pál og Helgu Aradóttur konu hans. Þær munu þó vart líkjast þeim hjónum, en skápurinn gæti vel verið gerður að undirlagi Páls. Kominn til safnsins frá Svefneyjum á Breiðafirði og er nú mjög endurbættur.
342
Skápur í renessansstíl, gerður í Norður-Þýskalandi á 16. öld og á að sögn að hafa verið í eigu Páls Jónssonar sýslumanns, d. 1598, þekktum manni úr Íslandssögunni, er enda á honum fangamarkið PI. Skápurinn er nú mjög endurbættur.
Record type
Collection
Undirskrá: Munasafn
Keywords
References
Kristján Eldjárn. "Skápur Staðarhóls-Páls."Hundrað ár í Þjóðminjasafni. Reykjavík 1962, 4. þáttur.
Place of origin
65°22'31.7"N 22°48'56.5"W